woensdag 16 maart 2011

Psychologisch intermezzo - De aard van het beestje

Een paar weken geleden zat ik met vrienden in een kroeg. We waren in discussie geraakt over het concept van "de aard van het beestje". Zij waren van mening dat een persoon daadwerkelijk kon veranderen. Mijn mening stond daar recht tegenover, de kern van iemands persoonlijkheid kán niet veranderen. Het enige wat een persoon kan doen is ermee leren om te gaan.

Een van hun kwam met een voorbeeld, zij kent iemand die een alcoholist is geweest maar door verslavingszorg is het die persoon gelukt om te stoppen met drinken. Wat zij alleen vergeten is dat zo'n persoon de rest van zijn/haar leven met dit feit zal worden geconfronteerd. Laten we eens dieper ingaan op de stof, wat is hiervan de oorzaak?

Jhon Locke was van mening dat iedere baby een tabula rasa - een blanco vel is. Zijn hypothese was dat een baby niks weet op het moment dat het wordt geboren en dat het gaandeweg zichzelf zal ontplooien naarmate het ervaringen opdoet. Dit is een erg interessante hypothese en als je het standpunt vanuit een bepaald perspectief bekijkt, dan zit er zeker een kern van waarheid in. Maar dankzij de huidige wetenschap zijn wij tot de ontdekking gekomen van ons DNA - het opslagmedium voor onze genetische informatie.
Wij hebben ontdekt dat wij genen meekrijgen van onze ouders. En het zijn deze genen die zich manifesteren door ons hele lichaam heen, waardoor de essentie van ons wezen wordt gevormd. En de kern van ons wezen is, afgezien van de metafysische substantie van de ziel, onze persoonlijkheid.

Onze persoonlijkheid staat primair geschreven in ons genoom. Let wel op, primair. De discussie van nature vs. nurture blijft een interessant gegeven en bevat naar mijn mening zéker een kern van waarheid. Naar mijn mening kan dit vraagstuk worden opgelost met het beantwoorden van de volgende vraagstelling: wordt een karaktertrek geïnduceerd vanuit het genoom of zijn het milieuinvloeden waardoor een bepaalde karaktertrek wordt ontwikkeld waardoor de primaire input vanuit het genoom niet tot expressie komt?
Toch is dit een onderzoek dat niet zomaar kan worden opgelost door een theoretische hypothese. Ten eerste missen wij daarvoor essentiële informatie, ik heb namelijk het concept genaamd "dominante en recessieve genen" buiten beschouwing gelaten. Hoewel ook dit zou kunnen worden geïmplementeerd in het beantwoorden van de bovenstaande vraagstelling.

Stel, een persoonlijkheid van een mens is gevormd in zijn vroege jaren van kindertijd. Hierbij is er dus al sprake van de activatie van diverse genen die tot expressie zijn gekomen in de hersenen. Deze hersenen geven neurologische informatie, gecombineerd met de informatie dat wordt gegeven vanuit het limbisch systeem waarin voornamelijk onze emoties, geheugen en dus ook onze cognities worden gevormd, ontstaat er een output in een mechanisme genaamd de menselijke psyche. Maar de menselijke psyche is een dynamisch mechanisme dat ook in staat is om prikkels vanuit de omgeving dusdanig te verwerken dat er sprake is van een verandering in de hersenen. Hierbij moet je voornamelijk denken aan geheugen, waardoor er een serie van synapsen worden gecreeërd die uiteindelijk op een wonderbaarlijke wijze in staat zijn om cognities op te roepen. Dit is dus de aard van het beestje. Het is een dynamisch mechanisme dat wordt beperkt door zijn eigen grenzen. Dat zorgt ervoor dat een persoon nooit zomaar zal veranderen. En dat zorgt ervoor dat een persoon altijd een bepaalde kern van diens persoonlijkheid zal hebben - de neurologische output vanuit de hersenen in de menselijke psyche van het individu.

Afgezien van het bestaan van de psychopathologiën an sich, waarvan diversen ook zéker gefundeerd zijn op ons genoom, bestaat er ook zoiets als een trauma. Ik denk dat dit één van de weinige metafysische substanties is dat in staat is om een dusdanige invloed op onze hersenen uit te voeren, waardoor er een substantiële verandering plaatsvindt in onze hersenen. Een persoon die een zwaar psychologisch trauma heeft meegemaakt zal dit de rest van zijn leven met zich meedragen. Afhankelijk van de ernst van het trauma zal de persoonlijkheid ook evenredig zijn veranderd. Dat is naar mijn mening ook de reden dat diverse psychopathologiën pas tot expressie komen in onze persoonlijkheid na het voorkomen van een situatie dat de trigger is geweest voor het activeren van een bepaald mechanisme in onze hersenen, waardoor er een verandering ontstaat.
Ik denk dat dominante en recessieve genen hierbij een rol spelen. Door een input vanuit ons milieu is het wellicht mogelijk dat onze psyche invloed uitoefent op genetische niveau waardoor diverse dominante genen worden "uitgezet", waardoor recessieve genen tot expressie kunnen komen. Laten we eerlijk zijn, geest en lichaam kan niet bestaan zonder elkaar. Zelfs Aristoteles had deze conclusie getrokken in zijn werk 'De Anima', waarin een uiteenzetting over de menselijke ziel is gemaakt. Het is een feit dat onze menselijke psyche invloed uitoefent op ons lichaam, wat te denken van de welbekende "brok in de keel", waardoor een aantal spieren in onze keel worden aangespannen als gevolg van emotionele input. Het is natuurlijk gevaarlijk om te stellen dat onze psyche zelfs in staat is om invloed uit te oefenen op genetisch niveau, maar wat voor andere verklaring is er dan mogelijk voor de abrupte verandering in de persoonlijkheid van een individu? Afgezien van de verschuiving van de synapsen, maar dan nog moet er een mechanisme zijn dat deze verschuiving veroorzaakt. Wat voor mechanisme is logischer dan de input vanuit ons DNA?

De vraag is dan: wat is de aard van het beestje na een trauma? Is dat de nieuwe output vanuit de hersenen of is dat de originele persoonlijkheid van het individu zoals deze ooit is vastgelegd? En kan de persoon ooit terugkeren naar de originele staat van zijn persoonlijkheid?. En deze vragen is aan de lezer om te beantwoorden.

Ik wens ieder nog een hele fijne dag!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe

Geen opmerkingen:

Een reactie posten