Psychologisch intermezzo - Ratio vs. Emoties

"De onschuld is onwetendheid. In de onschuld is de mens niet bepaald als geest, maar psychisch bepaald in onmiddelijke eenheid met zijn natuurlijkheid. De geest is dromend aanwezig in de mens...In deze toestand is er vrede en rust; maar tegelijkertijd is er iets anders: het is geen onvrede en geen strijd, want er niets om mee te strijden. Wat is het dan? Het niets. Maar welke werking heeft het niets? Het baart angst. De diepste geheimenis van de onschuld is, dat ze tegelijkertijd angst is. Dromend projecteert de geest zijn eigen werkelijkheid. Die werkelijkheid is niets, maar dat niets ziet de onschuld bestendig buiten zich" - Het begrip angst, door Soren Kierkegaard

In het verlengde van een andere blog, die ik al een tijd geleden had geschreven, vind ik het weer eens tijd om terug te gaan naar de roots van de concepten van ons menselijk handelen. Namelijk de (on)eindige strijd tussen onze ratio en emoties. Nog elke dag wordt ik hiermee geconfronteerd en nog elke dag fascineert deze strijd mij. Ik vind het bijzonder om te zien hoe ik heb geleerd om te gaan met de vloedgolf aan emoties waarmee ik bij tijd en wijle wordt geconfronteerd. Een vloedgolf dat soms overgaat in een verstijving van de spieren in mijn nek, met als gevolg dat ik voor enkele momenten heb gevoel heb dat ik stik.
Hoe makkelijk is het wel niet om mijn angst de overhand te laten nemen, op het moment dat de spieren in mijn nek verstijven. Heel simpel gezegd is angst niks meer dan het veronderstellen van een potentieel toekomstig negatief scenario dat wel degelijk reëel is, maar afhankelijk is van een diversiteit van secundaire factoren wil dit scenario daadwerkelijk waarheid worden. Ironisch is het als je nagaat dat wij soms handelen om een bepaalde situatie te voorkomen, maar dat wij juist door dit handelen de inductie creeëren waarmee de situatie zichzelf kan ontplooien door de dynamiek van het leven.

Ligt de crux dan niet in het concept van loslaten? Hoe simpel een woord is, des te moeilijker is de werkelijkheid. Echt loslaten in de concrete betekenis van het woord is een onmogelijkheid, want het object dat de angst veroorzaakt is vaak een abstract begrip dat vanuit vele perspectieven kan worden bekeken.
Door logische beredenatie zijn wij in staat een veronderstelling te maken van een bepaald perspectief en de irrationele gedachtenpatronen die uiteindelijk resulteren in het ontwikkelen van een negatief gevoel --> angst.
Maar indien wij worden geconfronteerd met hetzelfde object vanuit een ander perspectief, dan hebben wij opeens geen mogelijkheden meer om rationeel na te denken. Wij hebben opeens geen leidraad, geen fundament van waaruit er een logische beredenatie kan worden toegepast. Het gevolg is dat wij worden overrompeld door onze emoties, soms verdrinken wij zelfs in deze emoties.
Waarom eigenlijk? Waarom kunnen wij geen heer en meester zijn van deze emoties? Wat weerhoudt ons ervan om deze emoties te reguleren op de momenten dat wij deze zo graag willen reguleren?

Een Nietzsche zou hoogstwaarschijnlijk de volgende uitspraak doen: "wij mensen zijn slaven van onze emoties". En laten we eerlijk wezen, er bevindt zich een zekere vorm van waarheid in deze uitspraak. Wij mensen leven bij de gratie van de complexe werking van onze hersenen, van de mogelijkheid om informatie op te slaan en deze indien benodigd tevoorschijn te halen. Het limbisch systeem zou je kunnen kwalificeren als de kern van ons bewustzijn. Het is ditzelfde bewustzijn dat bestaat dankzij een complexe samenwerking van diverse gebieden van onze hersenen, te weten de cingulate gyrus, de hippocampus en de amygdala. De samenwerking tussen deze hersengebieden mondt uit in het vormen van gespecialiseerde visuele beelden genaamd "cognities". En moeder natuur heeft onze hersenen zo keurig opgemaakt dat wij associatiepatronen maken door een verband te leggen tussen het waarnemen van een bepaalde situatie en de gevoelens die deze situatie bij ons losmaakt. Dit slaan wij op als een cognitie.
Natuurlijk is het bovenstaande uitermate zwart/wit en is dit een versimpliceerde opsomming van de complexe werking van onze hersenen. Maar het voldoet voor hetgeen ik wil uitleggen, namelijk waarom wij schijnbaar niet kunnen leven zonder onze emoties.

Laten we voordat we verder gaan, eerst eens een zijstapje nemen richting het concept van gevoelens. Gevoel zou je kunnen kwalificeren als de psychologische "gewaarwording" van emoties. Op het eerste gezicht klinkt dit heel vergezocht, om daadwerkelijk een onderscheid te maken tussen emoties en gevoel, maar als je er op een dieper niveau over gaat nadenken is het niet eens zo heel vreemd.
Wat is gevoel? Is gevoel niet de gewaarwording van een interne (fysiologische) verandering? Wanneer ik mij bevindt in een situatie dat mij een prettig gevoel geeft, dan wordt dit prettig gevoel veroorzaakt doordat ik gewaar ben geworden van fundamentele neurologische processen in mijn hoofd die stoffen gaan uitscheiden waardoor ik mij in een prettige toestand bevindt. Emoties zou je in dit kader kunnen classificeren als de uitscheiding van een bepaalde hoeveelheid stoffen in bepaalde verhoudingen, gevoel ligt dan in het verlengde hiervan, gevoel is niks meer dan het benoemen van een bepaalde (fysiologische) toestand dat uiteindelijk resulteert in een psychologische toestand.
Dit verklaart het fenomeen dat wij in bepaalde situaties in staat zijn om een misplaatste conceptie van bepaalde gevoelens te ervaren, zoals angst wanneer wij ons bevinden in de omgeving van iemand waarvoor wij hele intense gevoelens hebben (ook bekend als liefde/verliefdheid) en dat wij bang zijn om te handelen, omdat wij bang zijn op een negatief verloop --> angst.
Hoe ironisch is het wel niet om te bevestigen dat wij niet kunnen leven zonder onze emoties? Iedere situatie wordt onlosmakelijk geassocieerd met een bepaalde gemoedstoestand. Je zou bijna kunnen veronderstellen dat wij leven bij de gratie van onze emoties, dat ons bewustzijn wordt bewerktstelligt door de aanwezigheid van emoties.

Waar komt in het bovenstaande dan ons rationele gedachtengoed kijken? Wanneer kun je spreken over een invloed op onze psychologische gemoedstoestand? Laten we dit onderwerp bestempelen als een metafysisch object. Op het moment dat wij ons bevinden in een bepaalde psychologische gemoedstoestand en wij hiervan gewaar worden zullen wij bepaalde gevoelens ervaren. Het is dit punt dat wij onze gevoelens rationeel kunnen benaderen en waarop wij tot een zekere mate invloed kunnen uitoefenen op onze emoties door onze gedachtenstromingen aan te sturen. Onze gevoelens kunnen wij bestempelen als een metafysisch object en ook zo behandelen en op die manier grip krijgen op het scala aan gedachtenprocessen die vaak gepaard gaan bij het ervaren van bepaalde gevoelens, al dan wel of niet omgekeerd waarbij gedachtenprocessen cq. cognities gepaard gaan met het fysiologisch oproepen van emoties dat uiteindelijk resulteert in de psychologische gewaardwording van gevoel.
Zoals een zeker persoon zei, ons rationeel gedachtengoed ligt in het verlengde van ons emotionele gedachtengoed. De één kan niet existeren zonder de ander, ze co-existeren naast elkaar.

Het bovenstaande is vanzelfsprekend afhankelijk van allerlei variabelen, waarvan de voornaamste factor genetisch bepaald is. Wij mogen allemaal onze ouders bedanken voor de persoon die wij vandaag zijn geworden, maar geef hun niet de schuld want uiteindelijk zijn wij zelf verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de persoon die wij zijn geworden.
De uitscheiding van stoffen en het functioneren van de diverse hersengebieden worden veelal bepaald door genetische factoren, die echter wél kunnen worden beïnvloed vanuit het externe milieu, maar dit wordt in psychologische termen geclassificeerd als een trauma en of het individu zo graag wilt veranderen is nog maar de vraag.
De kunst is om gewaar te worden van deze genetische factoren, door jezelf te leren kennen en vaststellen wat voor persoonlijkheid jij ben. En van daaruit kan je, mits je wil, jezelf verder ontwikkelen en kan je, zoals ik, optimaal leren omgaan met emoties. Ik ben nog elke dag aan het leren hoe complex mijn hersenen zijn, ook al wordt ik soms helemaal gestoord van mijzelf, het blijft een fascinerend leerproces en gelukkig heb ik nog mijn hele leven de tijd om dit te leren!

Mijn vrienden, bedankt voor het lezen van deze diepgaande blog. Ik kan nog veel meer schrijven over dit onderwerp, maar voor nu hou ik het voor gezien.
Ik wens iedereen een hele fijne dag toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!

Filosofisch Intermezzo - Paradox van de samenleving

Wij leven in interessante tijden, het nederland van vandaag is een land met ongekende mogelijkheden. Toch zijn er diverse zaken wat onze ontwikkeling tegenhoudt, als eerste lijkt het erop dat ons land zich bevindt in een impasse. De occupybeweging heeft laten zien dat er onder de bevolking een hoop onvrede heerst over de werking van het economisch systeem, mensen verlangen terug naar de tijd van vroeger, de tijd waarin ons land onze eigen munteenheid hadden. Ik vraag mij af, verlangen mensen alleen terug naar een eigen munteenheid, of is dit een representatie van een verlangen naar een ander tijdperk?

Menselijk gedrag is en blijft een interessant fenomeen om te bestuderen. Het individu zal altijd gedwongen worden om een keuze te maken tussen interne drijfveren en de externe drijfveren die het individu opgelegd krijgt vanuit een sociale context, al dan wel of niet met het concept van cultuur in het verlengde van sociale normen en waarden.
Zoals eerder gesteld is er sprake van een veranderde gedachtengoed hier in Nederland en dat manifesteert zich in een zogeheten identiteitscrisis. Nu zal ik waarschijnlijk heel hard trappen tegen het zere been van mensen die nog steeds geloven dat er sprake is van een hechte samenleving en afgaande op persoonlijke ervaringen ben ik er nog steeds van overtuigd dat het individu druk op zoek is naar een plek waar het individu thuishoort, maar dat is juist het probleem, het individu is op zoek naar een unieke plek waar het individu thuishoort maar die bestaat niet! Op het moment dat het individu zich gaat mengen in een groep met gelijkgezinde mensen zal het individu in zekere zin verdwijnen - er is dan sprake van een co-existentie tussen het individu en de groep waarbij er sprake is van een bepaalde mate van overeenstemming van ideeën die elk individu en dus de groep met elkaar verbindt en wat een groep, een groep maakt.
Het individu is een unieke persoonlijkheid dat wordt gevormd uit de genetische opmaak en de invloeden vanuit het milieu cq. opvoeding. Het enige wat dit individu kan doen is leren om te gaan met de wereld en vaststellen hoe diens wereldbeeld al dan wel of niet conformeert met de algemene norm voor ieder wereldbeeld.

En juist op dit punt komt het concept van cultuur om de hoek kijken, cultuur zorgt voor een identiteit van een volk en ik quote uit mijn vorige blog: "het bestaan van een algehele consensus over ideeën en de waardering hiervan die betrekking hebben op ieder individu als onderdeel van een groepering danwel volk".
Je zou bijna kunnen stellen dat het individu in de huidige samenleving leeft in een paradox. Ieder individu streeft naar individuele ontplooiing en individuele vrijheden en om dit te kunnen bereiken zal dit individu zich afsplitsen van collectieve ideeën die per definitie een inperking inhoudt van individuele ontplooiing, want hoe kan het individu zich ontplooien als het zich moet conformeren aan een algemene sociale norm?
Dan rijst de vraag, hoe kan een algemene sociale norm worden ontwikkeld als ieder individu diens individuele ideeën erover ontwikkeld? Hoe kan er consensus worden bereikt als er geen overeenstemming over het idee kan bestaan? "Moeten wij als samenleving conformeren naar het individu of moet het individu conformeren naar de samenleving?"

Vroeger moest je als persoon conformeren naar de samenleving. Met de individualisering van de maatschappij ben je tegenwoordig niet meer verplicht om te conformeren naar de samenleving, zolang jij maar jouw maatschappelijke plicht vervult mag ieder individu zich op diens eigen manier conformeren naar de samenleving zoals het individu zich betaamt.
Het psychologisch mechanisme dat dit "zelfsturend gedrag" bepaald zal voornamelijk worden bepaald door de individuele waardering die het individu heeft voor een willekeurige situatie danwel object. Zoals eerder gesteld wordt het menselijk handelen bepaald door een scala aan factoren, waaronder diens individuele waardering voor een object (hierbij kwalificeer ik een bepaalde situatie ook als een object). Het bovenstaande impliceert dat het individu zich zal laten leiden door diens individuele waardering voor een object, dit houdt tegelijk in dat er sprake is van een degradatie van collectieve waardering voor een object. Dit fenomeen zal alleen bestaan indien er sprake is van een verzameling individuele waarderingen over hetzelfde object waarin er sprake is van overeenstemming van deze waardering, kortom in de hedendaagse samenleving moet de samenleving conformeren naar het individu.

Dit is naar mijn idee de onderliggende reden voor het verdwijnen van de oude nederlandse cultuur en als het ware het ontstaan van een nieuwe cultuur, namelijk dat het voorkomen van inviduele gelijkwaardige ideeën leidend zijn voor het vaststellen van een algehele consensus over die ideeën.
Ironisch eigenlijk als je nagaat dat dat het fundament an sich is wat een cultuur bepaald! Het enige verschil is de richting waarop de invloed wordt uitgeoefend. Toch heeft dit wel een effect op de identiteit van een volk. Mensen zijn niet meer in staat om zich te conformeren naar een algemene norm, omdat deze norm in een veel dynamische vorm bestaat dan vroeger. Het individu dat wel in staat is om zich aan te passen zal zich dan ook laten meevoeren in deze dynamiek, maar het individu dat niet in staat is om mee te gaan zal zich afsplitsen van dit sociologisch mechanisme en vasthouden aan diens persoonlijke ideeën en opvattingen. Op die manier onstaan er twee soorten mensen: de conservatieve mensen en de progressieve mensen.
Dit leidt tot de volgende vraagstelling: "zal de cultuur worden bepaald door de conservatieve mensen of door de progressieve mensen?".
Ik zeg dat het juist een uniek samenspel is tussen deze twee soorten mensen dat leidt tot de ontwikkeling van een cultuur. Want zonder overeenstemming zal er nooit een consensus kunnen worden bereikt en het is juist het bestaan van algehele consensus en de waardering hiervan dat fungeert als het fundament voor een cultuur.

Mensen, ik wens iedereen nog een hele fijne week toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe

When it is time to part

In man's life, happenings take place
Some are bad, some are good
But all happenings come to an end,
Even though we do not want them to end

Some happenings, we forget,
Other happenings, we never forget

Memories can fade away,
But feelings never will

There comes a time, when people must part
There comes a time, when it must come to an end
It is that time, when we experience heartache
It is that time, when everything we valued, has lost it's value

We tried to fight it
We tried to beat it
We tried to hate it
We tried to defeat it

But alas, when it is time for us to part, nothing can change it
For it is the past that makes up the present
And it is in the present that we learn from our mistakes in the past
For that is the irony that consists of life...

Gulden vs. Euro

Het is weer zover, de PVV heeft officieel aangekondigd een onderzoek te willen laten uitvoeren naar een mogelijke terugkeer van de gulden. Natuurlijk zijn er direct een hoop mensen die op hun allerhardst schreeuwen "IK HAAT DE EURO! IK WIL DE GULDEN TERUG!". Ik vraag mij alleen waarlijk af of al deze schreeuwers weleens diep hebben nagedacht over de gevolgen van de terugkeer van de gulden.

Laten we eens een analyse uitvoeren op het scala aan economische scenario's. Maar voordat we dat kunnen doen, moeten we eerst een reflectie maken op de economie zoals deze 'vroeger' bestond, in het pré-euro tijdperk.
Je had de gulden, deze munteenheid bestond in bepaalde vormen al vanaf de middeleeuwen, de tijd waarin ons land groot werd door handelsverenigingen als de VOC. Vroeger werd de waarde van de munt bepaald door het gewicht, dit gewicht werd voornamelijk veroorzaakt de hoeveelheid zilver/goud dat erin werd verwerkt. En toen kwam de industriële revolutie en de ontwikkeling van de economie als wetenschappelijke discipline, aangedragen door denkers als John Locke, John Stuart Mill en Adam Smith.
Voornamelijk de laatste was een voorstander van de ontwikkeling van een open economie en wordt ook gezien als de vader van de moderne economie. Adam Smith voorzag een systeem dat in staat was zichzelf te ontwikkelen. Na hem zijn andere knappe koppen aan de slag gegaan om dit systeem te verwezenlijken en dat gebeurde dan ook, de industriële revolutie was een feit. Het zorgde voor bepaalde vormen van welvaart.

De ironie van de economie zoals deze destijds bestond is dat er sprake was onethische situaties. Alles stond in het kader van de economie. De arbeider werd uitgebuit terwijl de rijke man nog rijker werd. Je zou dit bijna kunnen bestempelen als een paradox van de economie.
Sindsdien is welvaart een steeds belangrijker thema geworden in de ontwikkeling van de mensheid. Het was welvaart die ervoor zorgde dat mensen langer konden blijven leven, waardoor zij meer tijd over hadden om zich bezig te houden met andere zaken. Het was uiteindelijk welvaart die ervoor zorgde dat de mensheid zich op een hoger niveau kon blijven ontwikkelen. Natuurlijk heeft dit ook de nodige problemen met zich meegebracht, getuige de 1e en 2e wereldoorlogen, maar ook dan kan je bij jezelf afvragen of het niet een universeel probleem is van de mens dat deze altijd zal blijven nastreven naar macht, zoals Friedrich Nietzsche zo vaak heeft besproken in zijn werken.

Afijn, we wijken af van het thema economie. Het bovenstaande laat zien hoe vervlochten de economie is met de welvaart van een samenleving en dat het direct of indirect invloed zal hebben op het individu.
Ons land is nog altijd primair afhankelijk van onze export voor de groei van onze economie. Niet alleen ons land, elk land is in zekere zin afhankelijk van de export van een land, want dit verspreidt namelijk de afzetmarkt van een bepaald bedrijf dat handel voert. Het zorgt voor internationale concurentie, waardoor bedrijven op grotere schaal een concurentiestrijd met elkaar kunnen aangaan, waardoor producten goedkoper worden (ervan uitgaande dat ieder mens ethisch handelt en zich niet laat verleiden voor corruptie) en waardoor het individu het desbetreffende product zal kopen.
Internationale concurrentie met een evenredige grote afzetmarkt zorgt voor groei voor het primaire bedrijf, danwel moederbedrijf waardoor het primaire bedrijf zal gaan groeien, meer inkomsten/omzet genereert, meer belasting zal moeten betalen en het land van herkomst meer uitgaven kan doen door de hogere inkomensten vanuit belastingen.

In de tijd van de gulden hadden we te maken met allerlei nationale betrekkingen, economiën en wetten. De wisselkoers werd bepaald door allerlei verschillende meetbare factoren waarmee kon worden vastgesteld hoe een bepaald land zich verhield t.o.v. andere landen. Het spreekt voor zich dat de concurentiepositie van landen wordt bepaald door de inkomsten gegeneerd door bedrijven die voornamelijk internationaal handel drijven.
Om even een bepaald land te noemen dat op de internationele markt sterk staat aangeschreven: Duitsland. Hoe zou het toch komen dat een land als Duitsland wordt gekenmerkt als "de motor van Europa"? Nou, ervan uitgaande dat de hierboven beschreven analyse klopt, dan heeft dit te maken met inkomsten die het land genereert uit belastingen die wordt geheven op inkomsten die bedrijven genereren.
Als ik een kijkje neem op de lijst van de farmaceutische industrie, een zogeheten miljardensector, dan zie ik een duits bedrijf "Bayer" op de nummer 4 staan, hetzelfde geld ook voor de automobiel industrie, waarop een duits bedrijf op de 4e plaats staat. Kijk ik vervolgens in de Chemische industrie zie ik een duits bedrijf zelfs op de 1e plaats staan.
Maar waarschijnlijk zal de pagina waarin een overzicht is gemaakt van alle industriën in de hele wereld een beter beeld geven van de economische kracht van duitsland, deze staat namelijk in de lijst op nummer 4!

De wisselkoers zorgde ervoor dat elk bedrijf dat handel over de grens dreef een indexering moest maken van de gelijkwaardige verhouding van de verschillende valuta's. Dat kost niet alleen geld, maar het zorgt er ook voor dat er potentiële fouten worden gemaakt tijdens het proces.
Wij leven in een tijdperk met economische weelderigheid, ongeacht de huidige economische problematiek durf ik waarlijk te zeggen dat wij het nog nooit zo goed hebben gehad. Wij kunnen genieten van alle geneugten van het leven, we hebben allemaal onze tv's, computer, internet, smartphones, allemaal betaalbaar van hetgeen onze inkomsten dit toelaten. Dit proces wordt allemaal versneld door de magnitude van de economische processen van het hedendaagse tijdperk. Juist in dit kader is er een idee gemaakt voor de invoering van een munt waarmee alle economiën van ieder lid werd verbonden aan een ander lid. Dit zorgde voor een vervlechting van alle individuele inkomsten van ieder bedrijf van een land. Ieder land zou nog zijn eigen individuele economie behouden, maar voor de uitwerking van de economie in de praktijk zou alles uitmonden in een "universele" munt: de euro.

Ik was nog vrij jong toen de euro werd ingevoerd, dus ik kan me ook geen exacte voorstelling maken van de verhoudingen tussen de gulden en de euro toen deze werd ingevoerd. Ik kan me wel herinneren dat enkele maanden na de invoering van de euro mensen teleurgesteld waren, omdat deze schijnbaar achteruit waren gegaan en koopkracht hebben verloren.
Ik vraag mij af, is het een verlies van koopkracht, of zijn er gewoon een hoop mensen geweest die op een onethische wijze hebben geprofiteert van de omwisseling van de gulden in de euro? Mensen zijn vanuit hun natuurlijke aard profiteurs, het is dankzij ons moraal dat wij een ander mens ook iets gunnen.
Het is vrij aannemelijk om te stellen dat er in het begin diverse verliezen zijn gemaakt tijdens de invoering van de euro, maar het is ook vrij aannemelijk om te stellen dat het op de lange termijn veel positievere effecten zou hebben vanwege de open economie, dat existeert bij de gratie van groei. Hoe meer mededelers er zijn die een inbreng hebben in de economie, des te meer deze zal groeien.

De argumenten die een hoop mensen aanleveren zijn puur gebaseerd op irrationele gevoelens. De onvrede dat een land de kantjes eraf heeft geloopt, terwijl wij hier "zo hard aan het werk zijn". Punt is alleen dat het probleem vaak niet ligt bij de dagelijkse burger, maar bij een slecht economisch beleid, al dan wel of niet gecombineerd met corruptie zolang het moraal van het individu dit toelaat.
Ik vraag mij af, ieder mens dat hard schreeuwt hoe slecht de euro wel niet is, wat voor mogelijkheden hoopt dit individu te verkrijgen bij de terugkeer van de gulden? Hoopt dit persoon dat hij/zij meer geld aan het einde van de maand zal overhouden? Nou, ik zal iedereen bij deze direct uit zijn/haar droom helpen, dat zal dus niet gebeuren. Sterker, als je de miljoenennota's naleest tussen de jaren 2000 en 2010, dan wordt er geen enkel woord in gesproken over een mogelijk verlies als gevolg van de invoering van de euro. Nee, er wordt gesproken over de effecten van de toeslagen van 2001, van lagere beursen als gevolg van verlies van consumentenvertrouwen, van hoog-conjuctuur in de jaren 2005/2007 en de enorme gevolgen van de instorting van de huizenmarkt en de ontwikkeling van de grootste economische crisis dat nog nooit eerder is voorgekomen: de kredietcrisis.

En nu zitten we met de gevolgen van de kredietcrisis. Overal is er sprake van het verlies van consumentenvertrouwen, niemand heeft vertrouwen meer dat er een goed economisch beleid zal kunnen worden gevoerd. En misschien ben ik wel zo'n simpel persoontje, maar mij dunkt dat het dit verlies aan vertrouwen is dat hetgeen een serieuze stempel drukt op de huidige economische crisis rondom Griekenland en Italië. Waarom staat Italië dan ook in deze lijst boven engeland van industriële nominale output en is iedereen opeens binnen een jaar tijd in rep en roer over het zogenaamd slecht functioneren van Italië?
Mij dunkt dat dit verregaande effecten zijn van de kredietcrisis, die naar mijn mening nog altijd primair wordt veroorzaakt door hedgefunds die worden geleidt door mensen die zichzelf verrijken over de ruggen van anderen. Zodra er ergens geen geld vandaan kan worden gehaald, gaan ze op zoek naar andere methoden om geld vandaan te halen.
Kortom, de terugkeer van de gulden zal mijns inzien niks veranderen. Het verplaatst alleen de huidige problemen vanuit een universeel perspectief naar een nationaal perspectief, de huidige economische problematiek zal gewoon blijven bestaan. Maarja, wie ben ik nou weer, wat weet ik van economie, toch?

Zo, mensen bedankt voor het lezen! Een diepgaande analyse waarom ik vind dat de gulden niet moet worden teruggevoerd.
Ik wens iedereen nog een hele fijne dag toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe

Psychologisch intermezzo - Het menselijk handelen

"Good and evil, present and absent, 'tis true, work upon the mind: but that which immediately determines the will, from time to time, to every voluntary action, it is the uneasiness of desire, fixed on some absent good, either negative, as indolency to one in pain; or positive, as enjoyment of pleasure. That it is this uneasiness, that determines the will to the succesive voluntary actions, whereof the greatest part of our lives is made up, and by which we are conducted trought different courses to different ends, I shall endeavour to show both from experience, and the reason of the thing." - John Locke, An Essay Concerning Human Understanding, chapter XXI: Of Power, page 234

De filosoof John Locke had een interessante visie op het concept van het menselijk handelen. Hoewel zijn voornaamste werk gecentreerd is op het menselijk kenvermogen kan er wel degelijk verder worden gededuceerd naar de concepten van ons menselijk handelen.
Laten we zoals het een goed intermezzo betaamt eens beginnen met een vraagstelling. Deze luidt als volgt: "Wat bepaald ons menselijk handelen?".
Afgaande op de bovenstaande quote durf ik te stellen dat ons handelen voorkomt uit "the uneasiness of desire" en "enjoyment of pleasure". Of om een enerdzijds andersoortige vertaling te hanteren: 'het ongemak dat voorkomt uit onze verlangens' en 'het genot van plezier'. Echter is dit naar mijn idee een fractie van het volledig mechanisme dat ons menselijk handelen veroorzaakt. Deze bovenstaande zaken fungeren als de primaire oorzaak waaruit wij vervolgens een handeling zullen uitvoeren. Deze primaire oorzaak moet zich eerst uitten in onze bewustwording. Daarna is er sprake van onze wil, de wil om te handelen.

Laten wij eerst een stap terug nemen, naar het concept van verlangens. Wat zijn verlangens? Zijn verlangens geen verzamelnaam voor een scala aan objecten die wij niet bezitten en daardoor de noodzaak ondervinden om deze te willen bezitten? Verlangens zou je mijns inzien kunnen classificeren als een 'denkbeeldig gevoel', als ik er een term van Hume hierbij mag betrekken. Het is een gevoel dat niet echt bestaat, omdat er voorwaarden zijn om een object tot ons bezit te kunnen rekenen, maar ook grenzen, want een situatie kan worden geclassificeerd als een object, maar kan nooit worden gerekend tot een persoonlijk bezit, hoogstens tot een collectief bezit.
Nu we hebben vastgesteld wat verlangens zijn, rijst nu wederom de vraag wat de noodzaak is om deze te willen bezitten. Welke factoren spelen hierbij een rol? Als eerste zijn associatiepatronen essentieel om vast te stellen in wat voor mate verlangens invloed hebben op ons handelen. Associatiepatronen co-existeren met waardering, want afhankelijk van de waardering die wij hebben vastgesteld voor een bepaald object zullen wij een hogere dan wel lagere mate van verlanging naar dat object ervaren.
Zoals eerder gesteld is het concept van waardering afhankelijk van het perspectief van het individu en diens persoonlijke associatiepatronen. Natuurlijk zou je kunnen stellen dat er collectieve associatiepatronen bestaan, maar deze bestaan bij de gratie van collectieve ideeën, een idee dat in ieder individu op dezelfde manier manifesteert in diens psyche. Dat komt doordat ieder individu uiteindelijk in het leven dezelfde ervaringen meemaakt, hetzij in een unieke situatie, waaruit er kennis kan worden gededuceerd. Deze kennis draagt ook weer secundair bij als een factor dat van invloed is op het verlangen naar een object!

Laten we een stapje verder gaan naar de positieve kanten van ons menselijk handelen, namelijk de stelling dat ieder mens handelt om gelukkig te worden. Nu is geluk wederom een betrekkelijk begrip en zal dit niet verder van toepassing zijn voor het thema van deze blog.
De kern van geluk in het kader van de menselijke psyche, is dat deze het individu een goed gevoel geeft. Dit prettige gevoel wordt veroorzaakt onder invloed van verschillende factoren, ten eerste dat er geen sprake is van een overmatige hoeveelheid aan verlangens. Ten tweede dat de aanwezige hoeveelheid verlangens een geringe invloed heeft op het huidige gemoedstoestand van het individu, hierdoor zal het individu afhankelijk van de situatie handelen.
Indien de situatie het toelaat zal het individu wederom een invulling geven aan de verlangens teneinde een verhoogde gemoedstoestand te bereiken. Indien de situatie het niet toelaat zal het individu zich hierbij neerleggen zonder daarbij verdere gevolgen te ondervinden vanwege de geringe invloed op diens gemoedstoestand, totdat de verlangens door wat voor omstandigheden dan ook vergroten en er sprake is van het ervaren van een gemoedstoestand dat wordt geteistert door het gemis van een bepaald object --> pijn.

Nu komen we op een interessant punt! Kan pijn worden gerekend tot een gevoel of een emotie? Ervan uitgaande dat pijn een universeel fenomeen is dat in ieder organisme voorkomt én dat de wetenschap heeft kunnen vaststellen dat er daadwerkelijk unieke pijnimpulsen bestaan in het menselijk lichaam, durf ik te veronderstellen dat pijn mag en kan worden geclassificeerd als een emotie.
Een simpele deductie uit het bovenstaande leidt tot de volgend conclusie: "verlangens worden begeleid door de intensiteit van het ervaren van de emoties genot en pijn. Deze emoties komt voort uit het gemis van een bepaald object in de breedste betekenis van het woord."
De ironie van ons menselijk handelen is dat wij in staat zijn om te veronderstellen in wat voor mate onze verlangens ons handelen beïnvloedt. Indien wij ons bevinden in een situatie waarin het onwenselijk is om ons te laten begeleiden danwel beïnvloeden door onze verlangens, zullen wij als individu een afweging maken tussen deze elementen. De secundaire vraag die dan in mij opkomt is het volgende: "welke van deze elementen volgt het pad der geluk? Zullen wij het geluk verkrijgen door het volgen van onze (irrationele) verlangens of wordt ons ultieme geluk verkregen door een optimale balans tussen onze verlangens en ons rationeel gedachtengoed?".
En dat mijn lezer, is aan jou om te beantwoorden.

Ik wens iedereen een hele fijne week toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe

Psychologisch Intermezzo - Biologie vs. Psychologie

Enkele dagen geleden had ik een hele interessante discussie met een geneticus op mijn werk, dat ging over het concept hoe fermonen bijdragen aan de genetische diversiteit van het biologisch organisme. Ik had namelijk enkele dagen daarvoor op school in het kader van immunologie een onderzoek bekritiseert hoe vrouwen hun partner uitkiezen op basis van genetische diversiteit. Ik betwijfel er niet aan dat er een biologische mechanisme aanwezig is die dit verklaart, maar dan nog durfde ik te stellen dat dit biologisch mechanisme wordt "overruled" door onze psyche, want ieder persoon zal pas een partner uitkiezen als er wordt voldaan aan een onbewuste/bewuste selectie.

Laten we eens eerst beginnen met de volgende vraagstelling: "waarop zal een persoon een potentiële partner uitkiezen?". Dat is niet zo simpel te beantwoorden, want ieder individu heeft een individuele selectieprocedure in diens psyche liggen. Ik twijfel er niet aan dat er collectieve gedachten bestaan op algemene concepten als schoonheid, intelligentie en overeenkomstige levenswijzen. Maar dit zijn algemene concepten waarvan de waardering individueel wordt bepaald. Deze dienen puur als een algemene consensus waarop ieder persoon individueel verder kan specificeren wat voor secundaire factoren belangrijk zijn bij het uitkiezen van een partner.
Schoonheid is een vrij algemene term, maar als ik praat met een vriend van mij dan heeft hij altijd kritiek op de vrouwen waaraan ik mij aangetrokken voelt. Blijkbaar bestaat er toch nog secundair een mechanisme in de menselijke psyche waarbij het individu schoonheid interpreteert. Dit is wellicht een interessant punt om even bij stil te staan, wat zou dit mechanisme kunnen zijn?.

Schoonheid an sich omvat naar mijn idee een onafhankelijk concept waarbij ieder individu zich ermee kan conformeren. Kies een willekeurige foto uit van een model, laat deze zien aan 100 mannen variërend in leeftijd en iedereen zal bevestigen dat deze persoon uitermate aantrekkelijk is. Dat betekent toch dat er een collectief idee bestaat over fysieke aantrekkingskracht. Wat ik altijd grappig vind is dat mensen vergeten dat deze modellen altijd mooier worden gemaakt dan dat ze daadwerkelijk zouden zijn. Een prachtig voorbeeld vind ik dat ik ooit op een blauwe maandag een aflevering had gezien van "Hollands Next Top Model" en dat zo'n meisje toen ziek was geworden (was ze schijnbaar al een hele tijd). Toen ik de normale foto's zag dacht ik ook bij mijzelf "WOW, daar wil ik wel graag een bischuitje mee eten!", maar toen ik haar zag zonder al die make-up en speciale kleding had het net zo goed "de girl next door" kunnen zijn. Hieruit durf ik te deduceren dat schoonheid algemeen is, maar tegelijk zeer betrekkelijk is en eigenlijk zou je het bijna subjectief kunnen noemen, want het perspectief bepaald dan wanneer iemand als een schoonheid zou kunnen worden bestempeld.
Dat betekent niet dat er geen mechanisme zou kunnen bestaan, maar naar mijn idee wordt dit pscychologisch mechanisme per definitie beperkt door de mate van waarnemingen en zijn deze waarnemingen niet per definitie allemaal subjectief?

Oké, dat doet het concept van schoonheid teniet. Dan nu verder naar de kern van mijn verhaal, namelijk is er een biologisch mechanisme aanwezig dat onze partnerkeuze bepaald, of nemen wij uiteindelijk als menselijk bewustzijn toch de laatste beslissing in onze partnerkeuze?
Ik begin met een quote uit het boek Liefde voor gevorderden, geschreven door Richard David Precht:"onze biografieën zijn niet meer vastgelegd zoals voor onze grootouders, we hebben nu keuzebiografieën, of beter gezegd: 'knutselbiografieën'....zelfs als de welvaart niet gelijkmatig is verdeeld en de kloof tussen arm en rijk groter wordt, en zelfs als er wat onze maatschappelijke onderlaag betreft sprake is van een catatstrofale situatie op het gebied van scholing en opleiding, dan nog is altijd de verwachting van geluk, ook in de liefde, bijna overal ruimschoots aanwezig".
Door het bovenstaande uit zijn verband te halen, zou ik specifiek hieruit kunnen deduceren dat deze filosoof heeft geconcludeerd dat wij tegenwoordig zelf de keuze hebben uit onze partnerkeuze.

Echter is er in dit kader geen rekening gehouden met zogenaamde fermonen, stoffen die ons lichaam uitscheid en die daadwerkelijk invloed zouden hebben op onze partnerkeuze. Nu moet ik inderdaad bekennen dat afgaande op mijn persoonlijke ervaring in de liefde dat ik mijn partners inderdaad altijd lekker vond ruiken. Wat ik me dan echter afvraag, zijn het zogenaamde fermonen die ik ruik, of ben ik per definitie bevooroordeeld door de liefde danwel verliefd die ik destijds voelde voor de persoon in kwestie, waardoor ik een bevooroordeelde invulling ga maken van een concept dat eigenlijk onbevooroordeeld moet worden ingevuld?
Het doel van de bovenstaande vraagstelling bevat hetzelfde doel als omschreven in de eerste alinea, namelijk in wat voor mate heeft het biologisch mechanisme dat verantwoordelijk is voor de onbewuste cq. biologische communicatie tussen individuen invloed op het pscychologisch mechanisme cq. 'psychologische communicatie' tussen individuen?
Zou het mogelijk kunnen zijn om te stellen dat feromonen in lagere concentraties niet waarneembaar zijn door onze zintuigen, maar dat het wel wordt opgevangen door de ontvanger. Indien er in de ontvanger een fysiologisch/biologisch mechanisme wordt geactiveerd als gevolg van het vaststellen van een optimale genetische variatie, dat de ontvanger dit dan gewaar wordt als het ervaren van een prettig gevoel? Dat betekent nog niet dat ik spreek over verliefdheid!

Verliefdheid omvat een pure irrationele toestand. Niet voor niks spreekt het aloude gezegde:"liefde maakt blind", want ís gewoon zo! Wat nu het geval is, is dat de concepten van liefde en verliefdheid door elkaar worden gebruikt. Liefde is de langdurige verbintenis tussen mensen, het kan bijna worden beschouwt als een universeel begrip omdat iedereen die een langdurige relatie onderhoudt op basis van onderliggende gevoelens, liefde de naam is die wij geven aan de eenheid dat wordt gevormd door deze onderliggende gevoelens.
Verliefdheid is de toestand dat wordt veroorzaakt door het fysiologisch mechanisme waarbij wij ons gedurende langere tijd heel erg prettig voelen als gevolg van intensief contact met iemand waaraan wij ons fysiek aangetrokken voelen. Het liefst zouden wij 24/7 bij die persoon in de buurt willen zijn. Dat is dan ook de reden dat het begin van een relatie altijd geweldig is en pas achteraf problemen ontstaan.
Dat neemt niet weg dat beide begrippen kunnen co-existeren. Liefde wordt langdurig opgebouwd, terwijl verliefdheid een explosie van zogenaamde endorfinen inhoudt.

Laat ik eens een poging doen om al het bovenstaande te implementeren in allesomvattend model, dat wel secundair gefundeerd is op twee aannames.
Ten eerste dat feromonen in lage concentraties onwaarneembare (voor de zintuigen) substanties zijn en dat het concept dat iemand lekker ruikt wordt veroorzaakt door de subjectieve gevoelens die het individu op dat moment ervaart, wat mogelijkerwijs kan worden omschreven als verliefdheid.
Het tweede is gefundeerd op de stelling dat de fysieke aantrekkingskracht tussen twee personen wordt bepaald door de mate van biologische verbintenis tussen de fermonen van degene die ze uitscheidt en degene die ze opvangt.
Feromonen zijn naar mijn idee een fenomeen, een biologisch mechanisme waarbij stoffen worden uitgescheiden met als doel het vinden van een partner dat over een optimale variatie beschikt. Dat betekent echter wel dat er ook sprake moet zijn van een feedbackmechanisme, want hoe kan degene die ze uitscheidt "weten" (wederom op het onbewuste/biologische niveau) dat er een persoon is gevonden die over voldoende genetische diversiteit beschikt?
Mijns inzien betekent dit dat indien de ontvanger een prettig gevoel ervaart, als gevolg van de optimale feromoneninteractie in het biologisch mechanisme, dat de ontvanger dan op zoek zal gaan naar degene die ze uitscheidt.

Indien de ontvanger de persoon in kwestie heeft begonnen zal er sprake zijn van een psychologische interactie, namelijk communicatie tussen twee mensen. De vraag blijft dan alsnog, zal er sprake zijn van een feedback-mechanisme? Ik denk van wel, want ieder persoon die dit leest heeft vast wel een blauwtje gelopen, zowel de mannelijke als vrouwelijke lezers.
Indien de vrouw wel interesse heeft in de man, maar de man niet in de vrouw, dan zou dit kunnen worden veroorzaakt door een ineffectieve fermoneninteractie, waardoor de man zich niet aangetrokken zal voelen tot de vrouw. Dit kan eveneens een verklaring zijn waarom er tussen mannen altijd een andere "smaak kwa vrouwen" bestaat.
Heeft de feromoneninteractie geleidt tot communicatie op het bewustzijnsniveau, dan komen de secundaire factoren in actie. Deze zullen de doorslaggevende factor bepalen of de vrouw in kwestie een potentiële partner is of niet, geheel conform het individuele selectieprodecure die beide personen hanteren. Is zowel de selectieprocedure positief als de feromoneninteractie, dan zal er uiteindelijk verliefdheid ontstaan. Nu zou je natuurlijk ook kunnen stellen dat verliefdheid een mechanisme is dat primair wordt veroorzaakt door de feromoneninteractie en bij bevestiging van de selectieprocedure de verliefdheid versterkt danwel verminderd wordt, maar dat is op dit niveau lastig vast te stellen. Het is echter wel aannemelijk, getuige het bestaan van one-night-stands, dat vaak secundair wordt beïnvloed door de grote hoeveelheden alcohol die mensen nuttigen, waardoor het biologische mechanisme voornamelijk het gedrag bepaald dan de menselijke psyche die als het ware uitgeschakeld wordt door de hoeveelheden alcohol.

Uiteindelijk zou je dus kunnen stellen dat het een uniek samenspel is tussen de feromoneninteractie, dat bepalend is voor de genetische diversiteit en de secundaire selectieprocedure is die onze partnerkeuze bepaald.

Mijn vrienden, het wordt tijd om te genieten van het weekend!
Ik wens jullie allen een zeer fijn weekend toe, een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!

De parasiet dat de mens is

Mensen, het is het toppunt van evolutie, voortgebracht door de natuur. Wij zijn gezegend met de mogelijkheid van zelfreflectie, wij kunnen veronderstellen wat de gevolgen zijn van ons handelen. Als mensheid hebben wij een hoop voortgebracht, waarvan de ontwikkeling van technologie zou kunnen worden veronderstelt als de grootste uitvinding van de mensheid. Hoe ironisch is het wel niet dat diezelfde technologie de mensheid laat leven op een niveau dat onslosmakelijk de vernietiging van onze planeet inhoudt?

Als individu genieten wij van de geneugten die het leven ons biedt. Ik vraag mij af, genieten wij daadwerkelijk van het leven of ervaren wij een mentaal construct dat gelijkwaardig is aan het ervaren van emoties en waarvan het een gewaarwording veroorzaakt in ons psyche als een "prettig gevoel"?
John Locke had in zijn werk getiteld "An Essay Concerning Human Understanding" een uiteenzetting gemaakt van het menselijk vermogen om zaken te kunnen begrijpen. Hij veronderstelde dat ons handelen primair wordt bepaald door het nastreven om een prettig gevoel te kunnen ervaren, waarvan het ultimatum vanzelfsprekend het concept van geluk is.
Ook David Hume heeft in zijn werk "Traktaat over de menselijke natuur" een moraaltheorie opgesteld dat als uitgangspunt heeft dat het moraal van een persoon wordt bepaald door diens gevoel. Het is interessant om vast te stellen dat beide filosofen, die overigens niet in hetzelfde tijdperk leefde maar na elkaar, dezelfde ideeën hadden dat ons handelen voornamelijk wordt bepaald door ons gevoel. Het verschil zit hem in het feit dat David Hume dit heeft gebundeld in een moraaltheorie en dat John Locke meer gericht was op de politieke aspecten.

Wij leven in een tijdperk waarin ons geluk door een diversiteit aan allerlei factoren wordt bepaald. Geld is ironisch genoeg de representatie van deze diversiteit aan factoren, het bepaald de mogelijkheden waarmee een individu in staat wordt gesteld om keuzes te maken.
Als ik diverse media mag geloven, worden antidepressiva in ons land op vrij grote schaal gebruikt. Hoe krom is het wel niet dat in een welgesteld land als die van ons mensen niet in staat zijn om het gewenste niveau van geluk te bereiken, terwijl wij als land wel in staat zijn om grote hoeveelheden geld te produceren volgens diverse methoden die door onze economie worden aangedragen!?
Het materialisme in onze hedendaagse maatschappij voert tegenwoordig hoogtij en waarom? Omdat wij bij de aanschaf van een object een tijdelijk moment van geluk ervaren, het geeft ons een prettig gevoel en daar doen wij het uiteindelijk voor. Maar na het tijdelijke gevoel van geluk verdwijnt het net zo snel als dat het ontstond. De waardering voor een object is per definitie subjectief en afhankelijk van de mogelijkheden die een object ons biedt. De aanschaf van een computer is een grote investering, maar het is het waard vanwege de mogelijkheden die een computer ons als individu biedt.

Ik vraag mij alleen wel af, waar gaat dit ons als mensheid heen leiden? Zijn wij per definitie gedoemd om ons hele leven lang te moeten kopen aldoende een tijdelijk gevoel van geluk te kunnen ervaren? Waarom zijn wij mensen niet in staat om op een andere manier dat prettige gevoel te kunnen ervaren?
Afgaande op het niveau van gebruik van anti-depressiva ben ik blijkbaar niet de énige nederlander die worstelt met deze vragen. Des te meer gelukkiger maakt mij de gedachte dat ik langzaam maar zeker mijzelf aan het losrukken ben van dit sentiment. Dat ik mij niet meer laat leiden door de algemene consensus. Een nieuwe mobiel is ontzettend leuk, maar voor mij om het een langdurig gevoel van geluk te kunnen laten ervaren moet het mij een langdurige hoeveelheid aan functionaliteit kunnen bieden, wil ik een gevoel van voldoening kunnen ervaren bij het hanteren van het object (in dit geval mobiele telefoon).

Ik proclameer niet dat ik de wijsheid in weze bezit, maar als meer mensen deze vragen bij zichzelf zouden stellen, zou het dan mogelijk zijn om ooit samen met onze planeet te kunnen leven? De manier hoe wij momenteel als mensheid de aarde bevolken is niks meer dan dezelfde manier hoe een parasiet een gastheer binnendringt om hem langzaam maar zeker van binnenuit leeg te zuigen.
Wij maken gebruik van alle materialen waarop wij onze handen kunnen krijgen om het vervolgens om te vormen tot een ander object. Dit object verkrijgt een waardering en vormt een onderdeel van het transcendentale wezen dat de economie is. Een wezen dat alleen bestaat om te groeien en alleen kan bestaan d.m.v. groei.
Hoe willen wij onze planeet behouden als wij deze blijven verkrachten door puur individueel ons geluk te laten afhangen van materialistische objecten zonder daadwerkelijk waardering te geven aan immateriële zaken, dat ons mogelijkerwijs een groter gevoel van geluk kan geven?

Deze vraag, mijn beste lezers, mogen jullie beantwoorden.
Zoals Socrates het ooit verwoordde:"To live a good life, means to live virtues"

Mijn vrienden, ik wens ieder een hele fijne dag toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe

Fate

Fate

Dost thou really exist?
Art thou a cruel being?
Or art thou a phenomena?
A phenomena of life?

In man's life happenings take place
Some are good, some are bad
Either way, it signs a person for life

How come, these happenings take place
Even though we do not want them
to take place?

Fate

Dost thou really exist?
Are thou a phenomena man has named
After a happening takes place without
Our consent and our will?

How i hate thee!
How i loathe thee!
How i curse thee!

And yet, i thank thee
For showing me life
And the very essence of life

Filosofisch intermezzo - Trivialiteit van de dingen des levens

Trivialiteit - een moeilijk woord dat vrij lastig te definiëren valt. Je zou je dan kunnen afvragen of het überhaupt zinvol is om er een hele blog aan te wijden? Ik ben van mening dat dit wel degelijk zinvol is, ik wil namelijk met dit concept aantonen hoe simpel wij tegen dingen aankijken en hoe wij pretenderen alleswetend te zijn, terwijl wij alles behalve alleswetend zijn

Het concept van trivialiteit is onlosmakelijk verbonden met het concept van waardering. Waardering kan worden omschreven als het toekennen van individuele waarde aan een object. Echter is deze omschrijving ontoereikend voor het concept van waardering an sich, want op het moment dat een individu waarde toekent aan een object, zal er een associatie worden gemaakt tussen het verkrijgen van een prettig gevoel cq. 'geluksgevoel' wanneer het individu nabij het object bevind en dit ook daadwerkelijk waarneemt.
Hier komen we al op een interessant punt, want wanneer is er sprake van een waarneming? En is een object per definitie een materialistisch object, of mag er ook sprake zijn van een metafysische manifestatie van een situatie, die bij het ervaren ervan kan worden beschouwd als object?
Staat het ervaren van een situatie niet in het verlengde van een waarneming? Pas door de bewustwording d.m.v. onze waarneming kunnen wij stellen dat wij gewaar worden van een situatie. Afhankelijk van de situatie en de gevoelens die deze situatie oproept zullen wij een prettig gevoel of een onprettig gevoel ervaren. Het is deze ervaring, de gewaarwording welke gevoelens een situatie oproept waaraan wij een bepaalde waardering koppelen.

Laten we eens teruggaan naar een materialistisch object. Op het moment dat een verkregen object ons een prettig gevoel geeft, dan zullen wij een positieve waardering geven aan dat object. De waardering echter wordt weer bepaald door secundaire factoren, welke in het geval van een object verbonden zal zijn aan de gewaarwording van de mogelijkheden die een object biedt. Dit is volledig subjectief, want afhankelijk van het waarnemingsvermogen en het inzicht dat een persoon heeft in een object zal het in staat zijn om een adequate inschatting te maken van de mogelijkheden die een object biedt.
Als ik een horloge geef aan een "bosjesman", dan zal deze beste kerel waardering tonen voor mijn gift, echter zal deze niet dezelfde waardering kunnen hebben voor mijn horloge als ik die heb. Echter staat dit weer in de context van de bruikbaarheid van een object. In onze westerse wereld leven wij als het ware met de tijd. Wij moeten ons leven zo secuur mogelijk indelen, als het mogelijk is zouden zij zelfs van tevoren onze dood plannen! Hell, dat doen wij zelfs al door een verzekering af te sluiten waarmee wij geld sparen voor onze uitvaart, hoe paradoxaal wil je het hebben, wij sparen geld (dat per definitie alleen bruikbaar is in het leven) om fatsoenlijk dood te kunnen gaan!?
Mijn gift van een horloge aan een "bosjesman" staat echter in contrast met de bruikbaarheid van de wereld waarin de beste man leeft. Hij leeft niet met de tijd, hij leeft het leven zoals het daadwerkelijk is! Daarom zal hij ook niet dezelfde waardering kunnen hebben voor mijn gift als dat het voor mij betekent.

Nu zal de lezer zich vast afvragen "hoe staat al het bovenstaande nou in verhouding tot het concept van trivialiteit?". Heel simpel, door de bovenstaande deductie van het concept van waardering heb ik kunnen vaststellen dat wij nooit volledig zullen kunnen begrijpen wat een "ding an sich" is, want het is afhankelijk van de waarnemer en diens inzicht in het object wat de mogelijkheden zijn die dit ding biedt aan de waarnemer.
In het verlengde hiervan zullen wij nooit kunnen leren van ervaringen indien wij niet adequaat waarnemen en vaststellen wat voor waarnemingen wij hebben verricht en wat voor kennis er kan worden gededuceerd uit deze waarneming, indien dit mogelijk zou zijn.
Wij kunnen een waarneming uitvoeren en toch geen kennis hieruit deduceren. Of wij verkrijgen kennis door het leggen van een verkeerd (causaal) verband, wat per definitie de actuele waardering van de 'kennis an sich' teniet doet, want de verkregen kennis is gebaseerd op onjuiste feiten. Hoe kunnen wij weten of de verkregen kennis échte kennis is, of kennis verkregen uit een deductie en dus per definitie verbonden is aan een specifieke context? Kan je dan überhaupt wel spreken over kennis als deze alleen bruikbaar is in een bepaalde context?

Dan nu zijn wij aangekomen op de actuele inhoud van het concept van "trivialiteit". Iemand die écht leeft, zal weinig waarde hechten aan het leggen van complexe verbanden. Deze persoon zal waarde hechten aan andere dingen van het leven. Voor deze persoon zijn alle complexe verbanden niet van persoonlijke waarde, zij zijn geclassificeerd als 'triviaal'. Het is ironisch, want zijn eigenlijk niet alle zaken in het leven per definitie triviaal? Is het niet pas op het moment dat wij als individu waarde gaan hechten aan een object in de ruimste betekenis van het woord, dat deze de trivialiteit van het object teniet doet? Zo ja, dan zou het concept van trivialiteit kunnen worden gedefinieerd als de natuurlijke toestand van een object danwel situatie dat existeert los van de menselijke waardering voor het object danwel situatie.

Zoals Friedrich Nietzsche het verwoordde in zijn werk "voorbij goed en kwaad - "24. O sancta simplicitas! In welk een zonderlinge vereenvoudiging en vervalsing leeft de mens! Men kan zich niet genoeg verwonderen als men eenmaal zijn ogen voor dit wonder heeft geopend!"

Mijn vrienden, ik dank jullie voor het lezen van deze diepgaande blog!
Ik wens jullie allemaal een zeer fijne avond toe.
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!

Filosofisch intermezzo - Eenlingen vs. Anders Breivig

President Obama heeft niet zo lang geleden de volgende uitspraak gedaan: "Een enkele persoon die verward is of gedreven wordt door een ideologie van haat kan veel schade aanrichten. Het is ook veel moeilijker om zulke eenlingen op te sporen". Een hoop mensen waren het niet eens met deze uitspraak. Ik vraag mij af, waarom voelden een hoop mensen zich aangesproken met deze uitspraak?

Het is een vrij interessante kwestie om verder te analyseren. Laten we eerste beginnen met het perspectief van Obama. Hij baseerde deze uitspraak op het gevaarlijke gedachtengoed dat zich heeft gemanisfesteert in het hoofd van Anders Breivig. Niet alleen deze persoon, ook Tristan van der Vlis was blijkbaar geclassificeerd als een 'eenling'. Het geeft stof tot nadenken, want kunnen wij 1 (2 als we Tristan meerekenen) uitzonderlijk geval bestempelen als 'kenmerkenk individu dat representatief is voor ieder individu binnen een groep' of hebben wij te maken met een doorgedraait persoon?
Ik denk dat we per definitie kunnen stellen dat Anders Breivig een uitzondering was binnen 'de groep der eenlingen'. Als zijn personage representatief zou zijn voor 'de groep eenlingen', dan zou dat moeten betekenen dat het al veel eerder zou zijn voorgevallen dat iemand doordraait, want eenlingen bestaan al sinds het bestaan van de mensheid. Alleen heetten deze mensen vroeger "kluizenaars". De moderne kluizenaars echter is een gevarieerde groep mensen uit allerlei lagen van de bevolking.

In het manifest 2083 uit Anders Breivig zijn antipathie voor het "culturele Marxisme". Het is ironisch dat er een hoop overeenkomsten zijn tussen het gedachtengoed van deze man en het gedachtengoed zoals deze wordt geproclameerd door neerlands PVV en diens voorman Geert Wilders, zoals ik al had geschreven in een vorige blog (PVV vs. Anders Breivig).
Zou dit niet eerder een signaal zijn van een Europa dat langzaam maar zeker aan het veranderen is? Is Europa niet langzaam maar zeker intolleranter geworden? Als ik kijk naar Nederland dan zijn wij zeker intolleranter geworden naar andere culturen toe. Intollerantie naar andere culturen gaat per definitie ten koste van de ontplooiing van de eigen cultuur. Zoals eerder geschreven is de cultuur van een volk representatief voor de identiteit van een volk. Een volk dat zo conservatief gericht is op het behoud van de eigen cultuur, zal zichzelf nooit verder kunnen ontwikkelen. Want ieder nieuw idee dat zich manifesteert onder de bevolking wordt per definitie afgekeurt als het niet voldoet aan de sociale normen en waarden zoals die door de cultuur worden gestelt! Op die manier zal een samenleving stoppen met zichzelf te ontwikkelen en ontplooien en zal dit op de lange weg ten koste gaan van het niveau van een samenleving en zal deze in zekere zin ten gronde gaan.

Afijn, ik wijk af van het te schrijven onderwerp namelijk: eenlingen. Het is voor een samenleving vrij lastig, zo niet onmogelijk om sociale controle uit te voeren op een eenling. De vraag is dan of sociale controle daadwerkelijk invloed zou kunnen uitoefenen op het individu, of dat het individu zijn ideeën zal blijven behouden? Mij dunkt dat de woorden van Obama al kenmerkend zijn voor het specifieke individu, namelijk: "een enkel persoon...gedreven...door een ideologie van haat...".
Ironisch is echter dat wanneer ik het manifest 2083 doorleest dat het naar mijn mening niet is geschreven door een haatdragend persoon. Haat is namelijk zo'n heerlijk gevoel dat wordt bepaald door het individu en associaties van het individu met een bepaald object dat negatieve emoties oproept.
Wat ik wél kan bevestigen is dat het manifest geschreven is door een heel kil persoon, een persoon waarvan ik het idee heb dat hij weinig waarde gaf aan het concept van humaniteit en alles puur rationalistisch bekeek.

En het is hier dat het onderscheid wordt gemaakt tussen een eenling en Anders Breivig. Het concept van humaniteit wordt bepaald door de mate van empathie waarover een persoon beschikt. Het moraal van een persoon wordt bepaald door de mate van empathie en de associatiepatronen tussen diverse sociale interacties en welke gevoelens deze oproepen (negatieve/positieve gevoelens --> gekleurd associatiepatroon).
Een eenling zal afhankelijk van de bovengestelde factoren een moraal hebben en hierop gebaseerd een bepaalde mate van humaniteit beschikken. Het zal een zekere waarde geven aan diens medemens, afhankelijk van de context waarin de sociale interacties plaatsvinden. Anders Breivig gaf hier weinig waarde aan, dat maakt van hem een kil persoon dat over weinig moraal/empatie beschikt en waardoor het concept van humaniteit voor hem niet van toepassing is.
Aldus besluiten wij met de uitspraak van Friedrich Nietzsche uit Aldus Sprak Zarathoestra: "En als mijn verstand mij eens verlaat: - o, het vliegt zo van gaarne van hier! - dat mijn trots dan nog met mijn dwaasheid vliege!

Mensen, ik wens ieder een zeer fijne avond toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe

Life

Life

Oh how cruel art thou!
Thy make us feel pain
Thy make us feel despair
Thy make us feel the tragedy of life

What is that power that holds us?
Why can we only look and not find?
Who or what is the cause of this?
Why am i feeling like a prisoner
and yet still be free?

Life
Oh how i loathe and love thee
The freedom that thou givest
And the prison that thou buildst
It is all a part of life

The taste of life is truly a bittersweet one
It indulges pain to make us feel alive
It indulges despair to make us prosper
Then why i ask thee it is impossible to find happiness
without finding misfortune?

Life
Thou are the most cruel being that ever existed
Should a God have existed, it is no wonder
it doesn't exist anymore for who can withstand
the cruelty of life?

Psychologisch Intermezzo - Identiteit van het individu

Ik had laatst een discussie met een vriend van mij. De discussie ging over het concept van ontwikkeling en hoe je als persoon kan groeien en vooruit kan komen in het leven.

Een wijze man schreef ooit: "Afzondering van mensen resulteert in persoonlijke groei van het individu".
Ongeacht de implicitaties van deze uitspraak, kan ik de waarheid van deze uitspraak bevestigen uit eigen ervaringen. Er is een tijd geweest dat ik sociale contacten had verloren door omstandigheden. Hoe pijnlijk die ontwikkeling ook is geweest, het zorgde ervoor dat ik als een zelfstandig persoon moest leren staan - dat ik daadwerkelijk met twee benen op de grond moest staan.
Nu vele jaren laten kijk ik alsnog met grote verwondering terug naar die tijd en wat voor invloed het heeft gehad op mijn persoonlijkheid.
Eigenlijk is het dubbelzijdig, want ik kan niet zeggen dat ik mij daadwerkelijk gelukkig voelde in die periode. Ik haalde wel voldoening uit diverse zaken, maar écht geluk zoals dit overeenkomt met het algemene gedachtengoed over dit onderwerp ervoer ik destijds tot het minimum.
Het is bijna paradoxaal te noemen, dat door het ervaren van zulke verliezen ervoor zorgde dat ik mijzelf als persoon ging ontwikkelen.

"Vaarwel dan gij, de ongelukkigste! Maar wat zeg ik: de ongelukkigste, 'de gelukkigste' zou ik moeten zeggen, want dit is immers juist een geluksgave die niemand zichzelf kan schenken. Zie, de taal barst, en de gedachte verwart zich; want wie is eigenlijk de gelukkigste anders dan de ongelukkigste, en wie de ongelukkigste anders dan de gelukkigste, en wat is het leven anders dan waanzin, en het geloof dan dwaasheid, en de hoop dan uitstel van executie, en liefde dan edik in de wonde" - Of/Of - Soren Kierkegaard

Dan vraag ik mij af, indien er sprake zou zijn van een gematigde groei van het individu, kan deze dan alsnog groeien zonder ongeluk te kennen? Is het überhaupt mogelijk om geluk te kunnen ervaren zonder ongeluk te hebben ervaren? Als ik de bovenstaande quote mag geloven, dan is dit onmogelijk en is het bijna een axioma om te stellen dat het concept van geluk niet zal kunnen bestaan zonder het concept van ongeluk.
Betekent dit dat iedereen moet gaan leven als een kluizenaar door op die manier zichzelf af te zonderen en wellicht ongeluk te kunnen ervaren? Dat lijkt mij geen succes, want dat zou het einde van samenlevingen betekenen. Het individu echter kan wél de onbekende paden betreden met het risico dat er ongeluk wordt ervaren.

Dat brengt mij op het volgende, kan een persoon überhaupt groeien zonder de concepten van geluk en ongeluk? Onwaarschijnlijk, want in het kader van persoonlijke ontwikkeling zijn de concepten van geluk & ongeluk verbonden aan de waardering van ervaringen die het individu heeft ondergaan. Het biedt het individu de mogelijkheid om te leren cq. kennis op te doen uit de ervaringen waardoor júist het individu kan groeien!

{"De mens wordt niet een ander dan hij tevoren was, maar hij wordt zichzelf; het bewustzijn sluit zich ineen, en hij is zichzelf"}...{"zo is zelfs de rijkste persoonlijkheid niets voordat ze zichzelf heeft gekozen, en anderzijds is zelfs dat wat men de armste persoonlijkheid zou moeten noemen alles wanneer ze zichzelf heeft gekozen; want het grote is niet dat men dit is of dat, maar dat men zichzelf is; en dat kan ieder mens als hij het wil."} - Of/Of - Soren Kierkegaard.
Door in elke willekeurige situatie te kiezen voor zichzelf zal het individu groeien. Het veroorzaakt een gewaarwording over een ervaarde situatie en afhankelijk van de ervaarde gevoelens kan er worden gesproken over een negatieve of positieve situatie - hoe dan kan er uit de situatie kennis worden gededuceerd waardoor het individu als het ware 'zijn eigen existentie bevestigd".

"Maar wat is het om esthetisch te leven en wat is het om ethisch te leven? Wat is het esthetische in een mens, en wat is het ethische? Hierop zou ik willen antwoorden: het esthetische in een mens is datgene waardoor hij in onmiddelijke zin is wat hij is; het ethische is datgene wat hij wordt wat hij wordt. Wie leeft in en door en van en voor het esthetische in hem, die leeft esthetisch" - Of/Of - Soren Kierkegaard.
Het bovenstaande toont de implicaties aan keuzes en hoe groot de invloed is van het maken van persoonlijke keuzes op de persoonlijke groei van het individu. Een persoon dat door omstandigheden wordt gedwongen om persoonlijk te groeien zal mettertijd hiervan de vruchten kunnen plukken. Een persoon die bij willens en wetens ervoor kiest om het pad des levens te betreden en op zoek te gaan naar de eigen identiteit van het individu zal deze na een lange lijdensweg bereiken en bereikt hierdoor persoonlijke groei.

Een persoon die kiest om het innerlijke te negeren en puur esthetisch te leven zal geen persoonlijke groei ondervinden ergo toont dit aan dat een individu meerdere mogelijkheden zal hebben voor groei indien het individu deze groei toelaat. Het stellen van een doel is zo'n mogelijkheid en biedt iemand een fundament aan voor een pad des levens. Het kan eng zijn om de diepere betekenis van het leven te doorgronden, maar kan ook jouw ogen openen.
Een persoon met een ontwikkelde persoonlijkheid zal een ruimte vullen met diens aanwezigheid. Een persoon die behoefte heeft om te groeien zal deze mogelijkheid aangeboden krijgen door hen die die de persoon in kwestie willen begeleiden bij het proces van groei.
Hen die geen behoefte hebben aan groei, zullen een beperkte mate van groei ervaren. Voor hen die hiermee voldoening hebben, hetzij door de beperkte hoeveelheid mogelijkheden hetzij door secundaire factoren staat de (on)mogelijkheid van groei niet in de weg van het ervaren van geluk.
Dan ontstaat wellicht bij enkelen de volgende vraag:"waarom zou ik persoonlijke groei moeten beamen als ik ook geluk kan bereiken via een andere weg?". Ik zou dan antwoorden:"het bereiken van persoonlijke groei is juist een intensieve manier om op een hoger niveau geluk te bereiken. En is dat niet tenslotte voor ieder persoon het doel in het leven?


Mensen, ik wens ieder een hele fijne week toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe

Geld - de paradox van menselijke ontwikkeling

Wanneer dus de mensen hun arbeidsproducten als waarden met elkaar in verband brengen, dan wordt dit niet gedaan omdat ze deze zaken enkel als stoffelijke omhulsels van gelijksoortige menselijke arbeid zien. Integendeel, wanneer ze bij de ruil hun uiteenlopende producten als waardenmassa's gelijkstellen, stellen ze hun verschillende soorten arbeid als menselijke arbeid aan elkaar gelijk. Ze weten dat niet, maar ze doen het.
Dergelijke vormen maken nu precies de categorieën van de burgerlijke economie uit. Het zijn maatschappelijk geldige, dus objectieve gedachtenvormen voor de productieverhoudingen van deze historisch bepaalde, maatschappelijke productiewijze, de warenproductie. Alle mystiek van de warenwereld, al het getover en het gespook waarmee de arbeidsproducten op grondslag van de warenproductie worden omneveld, verdwijnt dus zodra we onze toevlucht nemen tot andere productievormen - Karl Marx - Het kapitaal, een kritische beschouwing over de economie

Hoe waar geschreven de bovenstaande alinea's ook zijn, het veranderd niks aan de paradox waarin wij ons als mensheid bevinden. Economie is dankzij complexe formules een zelf-reproducerend systeem verworden dat zijn weergave niet kent. Het kan in theorie oneindig groeien. Wat ik echter mis is het humane element, ironisch genoeg is dit het hele fundament van de economie en diens monetair beleid.
Wij leven in een tijd van individualiteit en daar is niks mis mee, ware het niet dat het ten koste gaat van collectieve cq. sociale voorzieningen. Doordat het individu wilt groeien zal dit de groei van een ander individu weerhouden, vanwege de maximale capaciteiten van systemen. De zorg is een voorbeeld van zo'n systeem. Dankzij wetenschap zijn wij in staat om een referentiekader op te stellen van waaruit wij gezondsheidszorg kunnen aanbieden. Vervolgens gaan zorgverzekeraars met deze informatie aan de slag en stellen zij d.m.v. diverse criteria vast welke zogenaamde ziektepakketten rendabel zijn en welke te duur zouden zijn om te worden vergoed.

Het is onethisch verantwoord mensen zorg te onthouden omdat dit teveel collectief geld zou kosten

En toch gebeurd dit elke dag in ons zorgsysteem, dat primair door onze politiek wordt gereguleerd. Ironisch eigenlijk als je nagaat dat de politiek in deze situatie niks meer is dan een pop dat danst via de touwtjes die worden getrokken door zogenaamde adviseurs die vaststellen welke zorgpakketten collectief moeten worden aanbesteed.
Ik vraag me werkelijk af hoeveel bestuurders van de grotere zorgverzekeraars verdienen. Dan doel ik dus op bestuurders van bedrijven als Univé (zónder winstoogmerk? Yeah right!), Achmea en Ohra. Toegegeven, al deze bedrijven kunnen een prachtige PR maken. Helaas is PR niks meer dan het opwerpen van een schijn en het perspectief centreren op de zogenaamde pluspunten van een bedrijf.
Hoe is het mogelijk dat de zogenaamde arbeid die een bestuurder uitvoert en het geld dat deze persoon verdiend in zo een schuine verhouding staat tot de arbeid dat wordt uitgevoerd door mensen die vele grotere verantwoordelijkheden dragen zoals artsen?

Voor een individu om te kunnen groeien, moet deze mogelijkheden verkrijgen. Wij leven in een tijd waarin deze mogelijkheden per definitie worden weggenomen door de economische consensus van deze tijd. De waardering voor een object danwel handeling staat in ons huidige tijdperk niet meer in normale verhoudingen tot de werkelijke waardering die een object danwel handeling zou moeten verkrijgen.
Het kapitalisme begint een plafond te bereiken, een plafond dat wordt veroorzaakt door het overvloed aan mensen die ieder hun eigen individuele wensen hebben voor wat betreft diens persoonlijke ontwikkeling. Dat is het goedrecht van ieder individu, diens persoonlijke vrijheden. Maar dezelfde persoonlijke vrijheden worden in ons huidige tijdperk misbruikt door mensen die over macht beschikken. En deze macht wordt verkregen door de hoeveelheden financiële middelen waarover het individu beschikt.

Geld is in het huidige tijdperk de paradox van menselijke ontwikkelingen. Een individu dat over geen geld beschikt zal niet in staat zijn om zichzelf te ontwikkelen, terwijl een individu dat over grote hoeveelheden geld beschikt wél in staat zal zijn om zichzelf op diverse gebieden te ontplooien. Hoe paradoxaal wil je het hebben!? De grote ironie is dat ieder individu meewerkt aan de instandhouding van dit systeem, simpelweg omdat er geen alternatief voor bestaat. Het kapitalisme is het toppunt van persoonlijke ontplooiing en individuele vrijheden en geen enkel individu zal dit systeem willen opgeven indien een alternatief systeem een beperking inhoudt van deze persoonlijke ontplooiing en individuele vrijheden.
Een onethische oplossing zou dan zijn om een globale geboortebeperking in te stellen, maar wederom tast dit de individuele vrijheden aan van het individu. En aldoende blijft het systeem zichzelf reproduceren -
En moge alles breken, wat aan onze waarheden breken- kan! Menig huis valt er nog te bouwen - Friedrich Nietzsche - Aldus Sprak Zarathoestra

Mensen, ik wens ieder een hele fijne week toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe

Filosofisch intermezzo - PVV vs. Anders Breivig

Het is twee dagen geleden dat er in Noorwegen een bloedbad werd aangericht. De dader komt uit een onverwachte hoek: een christelijke fundamentalist en zijn naam is Anders Breivik. Deze man was tegen de ontwikkelingen van een multiculturele samenleving en met name de zogenaamde islamisering van Europa. Om hierin in opstand te komen had hij een plan geschreven waarin een uiteenzetting is gemaakt hoe hij dit plan zou gaan uitvoeren.

Laten we beginnen met de woorden: er is een dunne grens tussen een genius en een psychopaat. Hollywood heeft er al enkelen gemaakt, waarvan dr. (!) Hanibal Lecter de bekendste is. Afgaande op de hoeveelheden beschikbare informatie durf ik werkelijk te stellen dat Breivik over een grote mate van intelligentie beschikte. Ik ga hem niet op een voetstuk zetten door van deze man een genius te maken, maar het toont wel aan hoe een persoon misbruikt maakt van zijn kennis op een gruwelijke manier.
In een van zijn documenten lees ik de woorden (zoals deze zijn vertaald door google translate): "I have been storing three bottles of Château Kirwan 1979 (French red wine) which I purchased at an auction 10 years ago with the intention of enjoying them at a very special occasion. Considering the fact that my martyrdom operation draws ever closer I decided to bring one to enjoy with my extended family at our annual Christmas party in December."
Uit alles blijkt dat deze man over de capaciteiten beschikte om een operatie tot in de kleinste details te voorbereiden en wat mij het meest beangstigd is de gedachte dat er blijkbaar niemand in zijn omgeving de signalen herkende dat hij een gruwelijke actie zou uitvoeren.

Koren op de molen voor de anti-PVV aanhangers is zijn vermeende bewondering voor de PVV en het gedachtengoed zoals deze geproclameerd wordt door Geert Wilders. Breivik noemt de PVV "werkelijk cultureel-conservatief" en laten we eerlijk zijn, het ís zo!?
Ik ga niet zo ver door te stellen dat de acties van Breivik de belichaming is van het gedachtengoed van de PVV, maar het toont wel de effecten aan van het verspreiden van dit xenofobische gedachtengoed, de zogenaamde "anti-multiculturele samenleving". Natuurlijk neemt iedereen van de PVV inclusief diens voorman dhr. Wilders direct afstand van de acties van Breivik en wordt er ondertussen op menig fora hevig gediscussieerd over dit vermeende verband. Een hoop PVV-aanhangers gaan natuurlijk direct in de verdediging door met het schuldige vingertje naar "links" te wijzen. Een vriend van mij zei ooit: "als je met 1 vinger naar een ander wijst, dan wijzen er 3 terug naar jou", wijze woorden die in deze context naar mijn mening volledig van toepassing is.

Dit allemaal geschreven te hebben vraag ik mij nog steeds af: "waarom heeft deze persoon die over zoveel kennis beschikt zich verlaagt tot het uitvoeren van een onmenselijke actie?". Dat je als individu een tegengesteld geluid wilt opwerpen tegen een collectieve verandering kan ik alleen maar beamen, waarschijnlijk met mij een hoop andere mensen. Wat mij verbaast is dat hij heeft gekozen voor een geweldadige actie, terwijl er zoveel andere mogelijkheden zijn. Het kan geen wanhoopsdaad zijn geweest, daarvoor was de operatie té secuur geplanned. Hij voldoet ook niet aan het profiel van een sociopaat, een profiel waar een persoon als Tristan van der Vlis wél in past. Was het onvermijdelijk dat er een fundamentalist zou opstaan uit andere regionen dan de bekende regionen waar alle media en samen met de media alle volkeren hun ogen op hebben gericht?
"Is de wereld zo getekend door de gebeurtenissen van 9/11 dat wij niet meer in staat zijn om te differentiëren tussen bevolkingsgroepen die een zogenaamde bedreiging zijn voor de westerse wereld, terwijl de werkelijke bedreiging zich onder onze eigen bevolking manifesteert? Is het individu dat de waan heeft om een revolutie te ontketenen niet gevaarlijker dan een persoon dat vecht voor het bestaan van de huidige systemen?"
Paradox ten top als je nagaat dat Anders Breivig zijn acties uitvoerde ter conservering van de cultuur, het zogenaamde "conservatief-culturalisme" en dat hij dit hoopte te bewerkstelligen door het ontketenen van een revolutie. Aldus beëindig ik deze blog met de woorden: Hulde aan de xenofoben!

Mensen, ik wens ieder een fijne zondag toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof - Halbe!

Filosofische Analyse - Identiteitscrisis van Nederland

Zojuist zag ik voor het eerst een praatprogramma genaamd "Het Filosofisch Kwintet". Ik vond het ontzettend interessant, ook omdat het onderwerp dat ter discussie stond mij heel erg aansprak. Het ging namelijk om de vraag of de situatie in de republiek van Weimar in de jaren '20 en '30 van de vorige eeuw en waarin dus ook op de opkomst van het fascisme ontstond hoe gelijkwaardig dat is aan de huidige situatie waarin ons land zich bevindt. Één van de gasten "Bas Heijne" had namelijk een column geschreven in de NRC Next waarin hij vond dat wij moesten ophouden met het vergelijken van populisten met fascisten". Natuurlijk ligt de vermeende identiteitscrisis van ons land in het verlengde van dit vraagstuk. Laten we eens hierop een filosofische analyse uitvoeren.

Als eerste de meest kritische vraagstelling van allen: is er wel sprake van een identiteitscrisis? En zo ja, hoe manifesteert deze zich dan en hoe komt deze tot uiting?
De eerste vraag zou op het eerste gezicht heel makkelijk te beantwoorden moeten zijn, ware het niet dat we daarvoor eerst een omweg moeten maken via het concept van cultuur. De duitse filosoof Nietzsche schreef hierover in zijn werk "Oneigentijdse Beschouwingen" het volgende: "Cultuur is vóór alles eenheid van artistieke stijl in alle vitale uitingen van een volk".
Hieruit kan er worden geconcludeerd dat de cultuur van een volk representatief is voor de uiting van een identiteit van het volk die de desbetreffende cultuur voortbrengt. Essentieel is echter de gewaarwording van de dynamiek van volkeren en dus ook de dynamiek van cultuur - het niveau van abstractie van cultuur is ongekend en per definitie verbonden aan de tijdsgeest van het desbetreffende volk. Secundair bestaan er natuurlijk invloeden op die cultuur vanuit allerlei verschillende perspectieven - Religie, Politiek en niet te vergeten de sub-culturen en zelfs de contra-subculturen die ontstaan als tegenwerkende kracht tegen de sub-culturen.
Uiteindelijk is het allemaal afhankelijk van één transcendentale manifestatie van gedachtengoed: "het bestaan van een algehele consensus over ideeën en de waardering hiervan die betrekking hebben op ieder individu als onderdeel van een groepering danwel volk".
En het is juist dit punt waaruit de manifestatie van onze identiteitscrisis tot uiting komt. Er is geen sprake meer van een algehele consensus over bepaalde ideeën!? Iedere bevolkingsgroep beschikt over unieke normen en waarden die zij van origine hebben meegekregen vanuit "hun eigen cultuur". En "wij authenthieke nederlanders" voelen ons bedreigd in ons bestaan, in onze zogenaamde "Nederlandse Cultuur".

Goed, het bovenstaande voldoet als een definitie van cultuur. Dan ontstaat nu de volgende vraagstelling: hoe staat het bovenstaande m.b.t. cultuur in het verlengde van de vermeende identiteitscrisis? Dat is heel makkelijk, de introductie van de ideologische multiculturele samenleving heeft een broedplaats laten ontstaan van gedachtengoed dat haaks staat op de ideologie van de multiculturele samenleving. Op het eerste gezicht is het vreemd, want vanuit een idealistisch perspectief is het gebaseerd op lid 1 van de grondwet, namelijk die van gelijkwaardigheid tussen mensen ongeacht geslacht, religie, ethniciteit.
Hoe idealistisch het concept van gelijkwaardigheid ook mag zijn, het ontbreekt het aan realiteitsgehalte, voor een optimale omgang tussen mensen moet er sprake zijn van identificatie, een begrip tussen twee mensen op een niveau waar spraak en andere vormen van communicatie niet van toepassing zijn. En dit is juist het punt waar het mis gaat bij een multiculturele samenleving! Hoe kan er identificatie ontstaan tussen twee mensen die een compleet andere ontwikkeling hebben meegemaakt? Hoe kan iemand die is opgegroeid in een burgeroorlog begrip hebben voor iemand die is opgegroeid in een veilig land met een gefundeerde rechtstaat? Secundair zou je kunnen stellen dat de mate van identificatie afhankelijk is van de context waarin de identificatie tussen twee mensen moet plaatsvinden, maar doet dat niet het concept van "identificatie pur sang" teniet? Want zodra er identificatie tussen twee mensen moet plaatsvinden dat afhankelijk is van de situatie, dan is er al sprake van een communicatiemedium dat een vertekend beeld zal geven van de échte identificatie tussen twee mensen.

Ik ben nog steeds een voorstander van de multiculturele samenleving en ik ben té idealistisch ingesteld om te veronderstellen dat deze nooit zal ontstaan. Maar voordat er überhaupt een multiculturele samenleving kan ontstaan zullen wij als volk eerst onze identiteitscrisis moeten oplossen. En dat gaat een hele zware dobber worden, want voor het oplossen van de identiteitscrisis moet er eerst een actuele identiteit van "dé Nederlander" worden gecreëerd en dat is in onze hedendaagse samenleving totaal niet van toepassing. Er bestaat teveel differentiatie tussen de verschillende opvattingen over "wat een nederlander is". Dit wordt nogmaals bevestigd door de publieke rellen die zijn ontstaan na uitspraken zoals Maxima enkele jaren geleden deed of dat ene programma over "de grootste Nederlander", waaruit primair Pim Fortuyn de winnaar was maar later toch naar voren kwam dat Willem van Oranje de winnaar hoorde te zijn, maar dat alle smsjes te laat binnen kwamen.
Mensen zoals Wilders gooien extra olie op het vuur door moslims en de algehele Islam als zondebok aan te wijzen die de zogenaamde oorzaak zouden zijn voor het "verdwijnen van de Nederlandse cultuur en het ontstaan van de identeitscrisis".

Misschien komt het wel door het feit dat ik half-Colombiaans ben en dat ik mij gevoelsmatig niet voldoende een Nederlander zou voelen, maar persoonlijk ben ik van mening dat iedereen die hard schreeuwt over het verdwijnen van de cultuur eens goed moet nadenken over de concepten van cultuur. Het is door ons immigratiebeleid en het ontstaan van een open economie waardoor wij als land zo hoogontwikkeld zijn geworden. Het is dankzij ons immigratiebeleid dat ons land zich heeft kunnen ontwikkelen, want al die mensen die vroeger hierheen kwamen hebben ieder hun aandeel geleverd op de arbeidsmarkt. En dan mogen wij nu wel lopen zeuren over hoe ons immigratiebeleid heeft gefaald, het is dankzij ditzelfde beleid dat ons land zo een werelspeler is geworden. Laat dat al die PVV-aanhangers goed in de oren knopen.

Mensen, ik wens ieder een hele fijne zondag toe! Bedankt voor het lezen en ik zie uiteraard graag een pittige discussie ontstaan.
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!

Filosofisch intermezzo - keuzes

Een terugkerend fenomeen waarmee menig persoon mee te maken krijgt in het leven - het concept van het maken van keuzes en de invloed hiervan op ons gedrag in het heden. Het is vreemd en in zekere zin zelfs contradictoir hoe wij ons leven reflecteren op de gemaakte keuzes uit het verleden.

Sinds vorige week zit ik wederom met een hoop gedachten in mijn hoofd, soms houden ze mij 's nachts wakker en soms raak ik er gewoon gefrustreerd van. Deze gedachten komen voort uit een mogelijke toekomst zoals ik die voor mijzelf zag, enkele jaren geleden. Het is bijzonder, eigenlijk is het bijna een wet des levens dat het leven nooit zal lopen zoals jij dat als individu had verwacht. De reden hiervan ligt naar mijns inzien in het concept van keuzes - de mogelijkheid om een zekere hoeveelheid aan invloed uit te oefenen op ons leven.
De ironie zit hem echter in het feit dat wij soms geen mogelijkheid hebben, dat de keuze die wij moeten maken in zekere zin opgelegd krijgen. Het klinkt vrij bizar en eigenlijk ontkom je dan niet aan een implementatie van een hogere macht in het concept van keuzes.

Wat houdt het eigenlijk in, een keuze maken? Hoe is het mogelijk dat sommige keuzes zo groot zijn waardoor de invloed op ons leven soms ontzagwekkend groter is dan wij hadden voorzien? Is het maken van een keuze niks meer dan het bepalen welke afslag op het pad des levens wordt betreden of houdt het maken van een keuze veel meer in?
Spijt is een essentieel gevoel om rekening te houden. Al vroeger hebben wij hiermee leren om te gaan, wanneer wij moesten kiezen tussen twee lekkernijen. Snoepje A zag er lekkerder uit dan snoepje B, dus dan wilde je snoepje A. Maar zodra je tot de ontdekking komt dat snoepje B lekkerder is dan snoepje A zal je spijt hebben dat je deze smaaksensatie altijd heb moeten missen.
Gelukkig zijn wij in staat om optimaal te relativeren als het aankomt op spijt, anders zouden wij nooit in staat zijn om keuzes te kunnen maken. Toch doen wij dit uiteindelijk met een achterliggende gedachte, zoals Aristoteles het verwoordde door uit te gaan van een teleologie in de natuur, een doelmatigheid.

Het is deze doelmatigheid dat zowel de drijvende kracht is achter de dynamiek als de ontzagwekkende implicaties van het maken van een keuze. Want wij denken een keuze te maken om een bepaald doel te bereiken, maar soms worden wij behoorlijk bedonderd door diezelfde keuze. Dan blijkt opeens dat wij toch niet zoveel inzicht hadden in die situatie en dat de gemaakte keuze de verkeerde was. En dan komt spijt om te hoek kijken, wat frusterend is dat toch!? Wat zou het leven toch makkelijk zijn als wij keuzes konden maken zonder spijt te ervaren.
Het is dankzij deze keuzes en de daarbijopvolgende gevoelens van spijt dat wij worden gevormd door onze ervaringen.
Het is de kunst om te differentiëren tussen deze ervaringen indien een situatie zich voordoet dat een mate van overeenkomsten bevat met een vorige situatie om uiteindelijk in de nieuwe situatie een keuze te maken dat secundair wordt bepaald door het ontstane of afwezige gevoel van spijt dat wel of niet is voortgekomen uit de vorige situatie.
Echter is het allemaal afhankelijk van de hoeveelheid overeenkomsten tussen de oude en de nieuwe situatie - pas bij een adequate hoeveelheid overeenkomsten zal de opgedane ervaring in de oude situatie voldoende waarde hebben bij het bepalen van het maken van de goede keuze. Zoals Kierkegaard het al zei: "de échte herhaling zoals wij dit ervaren bestaat niet".

En dat mijn vrienden maakt het concept van keuzes een net zo ingewikkeld als frusterend fenomeen, want die spijt zal altijd blijven hangen. Aldus besluiten wij met de uitspraak des levens: "Het enige dat ik weet, is dat ik niks weet" - Socrates.

Mensen, ik wens ieder een hele fijne avond toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!

Verlangen

Een intens verlangen naar het verlorene
een zoektocht naar het verlorene in het heden,
wetende dat wat ooit verloren is
verloren zal blijven en nooit zal wederkeren

Het ongrijpbare, dat wat ooit was
iets dat nooit zal wederkeren
Pijn, verdriet, intens lijden,
zoveel emoties, zoveel gevoel

Verlangen naar het ongrijpbare,
hopen dat het ooit grijpbaar zal zijn,
hopen dat het ooit substantie zal verkrijgen
hopen dat het ooit zal wederkeren
Weten dat het nooit zal wederkeren

De zin van het leven

Er zijn weinig dingen zo complex en zo moeilijk te bevatten als de eenheid dat het leven heet.
Een eenheid dat bij het beleven ervan zowel intens verdriet als intens gelukt voorbrengt, een belevenis, een rit dat kan worden vergeleken met een achtbaan.

Het leven biedt verschillende facetten bij het ervaren ervan, zoveel levensvragen.
Wie ben ik?
Wat voor een persoon ben ik?
Waar hoor ik thuis?
Waar wil ik heengaan in het leven?

Aan het begin echter is er geen sprake van deze levensvragen, want dan ben je nog een kind. Er bestaat geen groter onschuld dan die van een kind. Naarmate ervaringen worden opgedaan, groei je als persoon. En opeens ben je volwassen en gaat er een wereld voor je open.

Een wereld dat soms mooi en soms beangstigend aandoet, een wereld waarin jij als persoon een plek moet leren vinden. Het is dit punt in het leven dat de levensvragen opdoen. Ik twijfel niet dat er mensen zijn die deze levensvragen nooit zullen beantwoorden. De reden hiervan verschilt, de één heeft geen behoefte aan een zoektocht des levens. Die geniet gewoon van de rit des levens. Ignorance is bliss, zoals het spreekwoord gaat. Hoe waar is dit spreekwoord wel niet! De ander zal een leven lang zoeken naar het beantwoorden van deze vragen, om deze uiteindelijk nooit te kunnen beantwoorden.

Het is ironisch, want met diverse intense levenservaringen die ik heb opgedaan ben ik in staat om enkele vragen te beantwoorden. En toch geeft het mij geen voldoening, want ik heb de voor mijzelf gestelde doelen bij lange na nog niet bereikt.
Memento Mori – de vergankelijkheid van het leven. Het is een concept dat mij niet meer loslaat sinds ik ermee in aanraking ben gekomen. Wat mij fascineert is dat het mij aanzet om na te denken over de diepere concepten van het leven, voornamelijk in het kader van god, geloof en religie. Hoe meer ik erover nadenk, des te meer het mij intrigeert en des te meer ik voor mijzelf heb besloten dat het mij niet ligt. Dat ik kies voor de mens in mij en niet in een metafysische manifestatie dat wel of niet zou kunnen bestaan.

De filosoof Soren Kierkegaard dacht hier anders over. Als religieus persoon geloofde hij in de intense band tussen mens en god. Grappig dat de concepten van zijn werken mij op een hele bijzondere manier raken, volledig anders dan wanneer ik werken lees van een Nietzsche, Kant of Aristoteles. Ach wie weet zal ik op mijn sterfbed alsnog afwachten of ik “de Here” zal tegenkomen. Tot die tijd geniet ik van het leven zoals het is, op de manier zoals ik al dat wil en tot de tijd dat het mij gegeven is in het kader van Memento Mori.

Filosofisch intermezzo - Beeldvorming vs. sociale media

Een aantal weken geleden had ik een discussie met een aantal mensen op facebook. De ene persoon had blijkbaar een beeldvorming van mij ontwikkeld dat niet bepaald realiteitsgetrouw was, de ander persoon sloot zich in zekere zin hierbij aan, maar zijn perspectief lag voornamelijk op het zogenaamde doel van sociale media.

In het begin raakte ik erg geïrriteerd over de toon van deze discussie, om achteraf bijzonder geïntrigeerd te raken. Hij heeft mij ooit gekend, jaren geleden. Natuurlijk veranderen wij allemaal door de jaren heen, maar de aard van het beestje veranderd niet. Afgaande op het scale aan berichtjes die hij las op facebook had hij blijkbaar zijn beeldvorming over mijn persoonlijkheid aangepast naar hetgeen hij las op facebook.
Ik begon mij af te vragen, waarom heeft hij zijn beeldvorming van mijn persoonlijkheid aangepast naar aanleiding van het scala berichtjes die hij had gelezen? Op wat voor manier tast de sociale media de beeldvorming aan en is deze zowiezo waarheidsgetrouw?
Omdat ik een filosofisch intermezzo wil schrijven, zal ik de psychologische implicaties van de onderstaande analyse buiten beschouwing laten. Wellicht interessant voor een toekomstige blog.

Om de bovenstaande vraagstelling te kunnen beantwoorden moest ik eerst naar de kern van beeldvorming: de mogelijkheid voor het waarnemen van signalen waaruit de persoonlijkheid van de uitzender kan worden gededuceerd. In het normale leven zullen een hoop mensen dit al doen op verschillende manier. De meest makkelijke (en voor de hand liggende methode) is dingen vragen aan mensen. Maar hen die in staat zijn om lichaamstaal te kunnen lezen, kunnen véél veel meer te weten komen over een persoon.
Sociale media daarentegen is weer een volledig ander concept. Hierbij zijn wij volledig overgeleverd aan de abstractie van de taal, ervan uitgaande dat de informatie de uitzender geeft de essentie correct weergeeft zodat er een optimale informatieoverdracht kan plaatsvinden.
Zoals vele mensen weten ligt mijn hart op mijn tong. Ik mag graag mijn ei kwijt op sociale media of dit nou hyves is of facebook (ik zit ook op twitter, maar daar ben ik tegenwoordig niet meer zo actief op). Of dit nou emotioneel beladen is of dat ik in een baldadige bui ben waarin ik beschrijf hoe een charmante jongedame in een rokje mij opvalt, op het moment dat ik deze informatie ben kwijtgeraakt op het internet cq. sociale media dan is het voor mij prima.

Blijkbaar was het scala aan berichtjes op facebook voldoende voor iemand die mij ooit persoonlijk heeft gekend zijn beeldvorming over mij van toen aan te passen naar een ogenschijnlijke beeldvorming van mijn persoonlijkheid in het heden. Dit bleek echter maar een halve waarheid te zijn. Gelijktijdig vroeg ik mij af "over hoeveel informatie moet een persoon bezitten om een adequate en voornamelijk realistische beeld te kunnen vormen over iemands persoonlijkheid?"
Stel je eens voor dat ik gedurende een tijd lang elke dag op facebook danwel hyves het volgende bericht zou plaatsen: "het leven is kut, ik voel me kut en ik wil dood!" Dan is het een kwestie van tijd voordat iemand daadwerkelijk zal reageren met "Halbe, dat je depressief bent en dood wil is leuk en aardig, maar waarom pleeg je niet gewoon zelfmoord. Dan zijn we tenminste van je af en hoeven wij niet meer dit zinloos gezeik van jou aan te horen".
Wat zegt de bovenstaande hypothetische situatie over mij danwel de mensen die mij "observeren" (ervan uitgaande dat het lezen van informatie over internet kan worden geclassificeerd als een observatie)? Wie zegt dat ik depressief ben? Dat ik elke dag zo'n berichtje plaatst op facebook wilt niet betekenen dat ik de waarheid uitspreek. Misschien was het wel een cynisch experimentje om vast te stellen hoe lang het zou duren voordat mensen zo'n reactie zouden geven? Deze berichtjes suggereren dat ik depressief ben en dat ik dood wil gaan, maar het is verre van de realiteit cq. waarheid (ervan uitgaande dat realiteit een analogie is van de waarheid).

Het enige wat mensen zouden kunnen destilleren uit de berichtjes die ik op facebook/hyves plaats, is hoe ik denk over bepaalde onderwerpen en wat mijn standpunten zijn t.o.v. diverse thema's. Maar mijn persoonlijkheid is er een van vele facetten. Dat ik emotioneel ingesteld ben is geen groot nieuws, evenals mijn fascinatie voor filosofie. Maar de kern van mijn persoonlijkheid, de essentie van mijn persoonlijkheid kan bij lange na niet worden gededuceerd uit enkele berichtjes die ik op facebook/hyves plaatst. Daarvoor moet een persoon veel meer over mij te weten komen. Hetgeen ik op facebook/hyves plaats is een selectie van hetgeen mij op dat moment bezighoudt. Maar de essentie van iets kan moeilijk hieruit worden gedestilleerd, want de essentie is afhankelijk van mijn perspecfief t.o.v. het ding van interesse in verhouding tot mijn persoonlijkheid.

Dan nu het ogenschijnlijke doel van sociale media. In het perspectief van de andere persoon bestaat het doel van sociale media uit vermaak. Wat ik zo interessant vind is dat de ander zich blijkbaar niet had gerealiseerd dat het ogenschijnlijke doel van sociale media afhankelijk is van het perspectief van de gebruiker. Natuurlijk ervaar ik vermaak op het moment dat ik gebruik maak van sociale media, maar tegelijk zie ik het ook als een vorm van kennisoverdracht. Ik probeer d.m.v. mijn blogs mijn kennis en inzicht in zaken over te brengen op andere mensen cq. "mijn lezers". Naar mijn idee is dat geen vermaak an sich, want vermaak impliceert het ervaren van een prettig gevoel tijdens het ervaren van iets.
Ach, ik kan zo een heel filosofisch intermezzo schrijven over dit fenomeen, maar voor nu vind ik het prima.
Aldus sluit ik af met wat naar mijn mening één van de grootste uitspraken is van mensenheugenis: "Het énige dat ik weet, is dat ik niks weet - Socrates

Mijn vrienden, ik wens jullie allen een zeer fijne avond toe!
Een extra dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe

Hartzeer

Nog nooit heb ik zoveel van iemand gehouden als van haar, nog nooit had ik mij zo intens verbonden gevoeld als met haar. Het mocht niet zo zijn, het leven had anders bepaald.

Het is een vreemde gewaarwording, om deze pijn jaren later alsnog te herbeleven. Tegelijk is het ironisch, want ik weet wat de prikkel is die deze vloedgolf aan emoties heeft veroorzaakt. Het moeilijkste zijn alle contradictoire gedachten in mijn hoofd - de intense wens om haar op te bellen en een fijne dag te wensen. Helaas weet ik dat het wijsheid is om dit niet te doen, om bewust die afstand tussen ons te behouden.

Verbittering - is het goede woord om deze situatie te omschrijven. Er is teveel gebeurd, want wij zouden samen nooit gelukkig worden. De ervaringen die wij beiden hebben opgedaan zijn té intens en zullen nooit meer worden vergeten. Ondanks alle liefde die wij voor elkaar hadden gevoeld en wellicht nog steeds voelen kan er geen fundament meer worden gelegd op de brokstukken van het oude fundament.
Eigenlijk is het vreemd, want je zou kunnen veronderstellen dat wij allebei ouder en wijzer zijn geworden, dus dat er wellicht toch een nieuw fundament zou kunnen worden gelegd. Echter is dit een schijn, want wanneer eenmaal iets gebroken is, kan het wel worden gerepareerd, maar het zal nooit terugkeren naar de oude toestand.

Herhaling bestaat niet - zoals Soren Kierkegaard beschreef in zijn boek met de gelijknamige titel. Er zal alleen een representatie zijn van een situatie dat onder gelijkwaardige omstandigheden plaatsvindt waardoor de schijn ontstaat van herhaling. Maar een échte herhaling in het breedste begrip van het woord kan niet bestaan, dat is de dynamiek van het leven.

Hartzeer is het gevoel dat ik nu ervaar. Verbitterd dat het zo moest lopen, wetende dat wij mensen primair afgaan op onze ervaringen cq. "onderbuikgevoelens". Zelfs in een professioneel werkgebied is het de kunst om deze "onderbuikgevoelens" dusdanig te minimaliseren dat het geen invloed zal hebben op de uiteindelijke conclusie. Hoe anders is het op het persoonlijke vlak, waarin je als persoon lering probeert te trekken uit een situatie, terwijl de innerlijke wens is dat deze lering nooit zou zijn voortgekomen en dat ik mij nog steeds bevond in de waas van geluk.

Het spijt me dat het zo is gelopen en het spijt mij nog meer dat ik jou nu zo mis - ik zal altijd van je blijven houden