dinsdag 30 november 2010

Een duik in de menselijke psyche - het begrip (emotionele) pijn

Na dagen van onrust beginnen mijn emoties eindelijk weer een plekje te vinden in mijn hart. En nu begint het proces van verwerking en begrijpen. Geheel in de lijn van Soren Kierkegaards' woorden: het leven wordt voorwaarts geleefd en achterwaarts begrepen.

De eerste vraag ik mij nu stel is de volgende: Wat was de kern van mijn onrust? . Een simpele reflectieanalyse toont het volgende antwoord: pijn. Daaropvolgende vraag ik mij nu af: wat is eigenlijk pijn? Wat is de essentie van pijn? Wat betekent het eigenlijk als iemand zegt: "ik heb pijn"? Laten we eens een analyse loslaten op het begrip pijn.

Pijn - plastisch gezegd zijn het prikkels die vanuit een lokale plaats naar onze hersenen worden gestuurd en daar de classificatie "pijn" krijgt. Het zorgt ervoor dat schade aan ons menselijk lichaam wordt beperkt, door bewust te worden van de schade dat al is aangericht door een object. Maar wat is dan emotionele pijn? Onder wat voor classificatie kan de pijn worden ingedeeld als er sprake is van een intensiteit aan emoties? Dat de tsunami aan emoties zo intens is dat er sprake is van een intens lijden - valt dit ook onder pijn?
Lijden impliceert in mijn optiek het piekmoment van pijn - de momentopname waarop de hoeveelheid aan pijnprikkels zo groot is dat onze hele wereld op dat moment is beperkt tot het kader van het menselijk lichaam met diens intense beleving van pijn.
Als we een poging doen om een verband te leggen naar het begrip "emotionele pijn" wat kunnen we dan vaststellen? Wat voor informatie cq. kennis kan ons dit opleveren? Is emotionele pijn niet per definitie verbonden aan onze beleving van het leven? Ik heb al eerder vastgesteld dat wij als mensen ons leven inkleuren door middel van emoties - dat emoties in zekere mate de beleving is van ons bewustzijn van het "in-de-wereld-zijn", als ik even een Heideggerse term erin mag gooien.

Wat houdt emotionele pijn dan in? Door het deduceren van het eerder vastgestelde kan ik vaststellen dat emotionele pijn pijnprikkels zijn die worden veroorzaakt door onze emoties. Maar de oorzaak van emotionele pijn ligt anders dan normale pijn - er is geen fysiologische basis voor emotionele pijn. De emotionele pijn ligt veel dieper - op het niveau van de metafysica.
Het is niet aantoonbaar en toch bestaat cq. existeert het. Net zoals ieder persoon die liefdesverdriet heeft ervaren weet hoe intens emotionele pijn kan zijn. Zou dit niet dan de essentie zijn van lijden? Dat er een transcendentie is van "fysische pijn" naar "emotionele pijn"? Dat er sprake is van lijden zodra deze transcendentie is bereikt? Wat is dan het nut van pijn? Wat is dan de zin van pijn?

Ik zeg, het is dankzij deze ervaring van pijn dat ik begrip ontwikkel voor de trigger die pijn veroorzaakt. Mijn emotionele pijn veroorzaakt door een complex netwerk van diverse factoren dat uiteindelijk uit in een intens lijden. Maar het is dankzij dit intens lijden dat ik verder kom in het leven. Het is dankzij deze pijn dat ik genot en warmte leer te waarderen. Hoe dieper het lijden - des te dieper gaat mijn waardering voor het genot en de warmte - des te dieper zal mijn beleving zijn van het leven. En of dat nou iets goeds of slecht is laat ik in het midden voor de andere semi-filosofen en psychologen onder ons.

Mensen, ik wens ieder een hele fijne dag toe! Ga naar buiten en geniet van de sneeuw, ik weet dat ik geniet van deze witte schoonheid!
Een dikke knuffel van Halbe - levensgenieter pur sang

zondag 28 november 2010

Het litteken op mijn ziel

Een blog gewijd aan het litteken op mijn ziel

Bewustwording - bewustwording van het heden. Weten dat mijn leven is zoals het is en dat de toekomst zoals ik deze voorzag nooit waarheid zal worden. Accepteren dat dit zo is en dat ik zelf hard moet werken om zo dicht mogelijk bij dit beeld te kunnen komen.

Pijn - intense pijn van de leegte in mijn hart - een leegte dat met moeite wordt gevuld. Een leegte dat een intens lijden met zich meebrengt. Een intens lijden dat tot in de diepste krochten van mijn ziel voelbaar is - een intens lijden dat mij laat ervaren wat de essentie is van het leven.

Eenzaamheid - eenzaam voelen terwijl ik wordt omringd door de mensen die een plek in mijn hart hebben. Eenzaamheid dat wordt gevoed door de leegte in mijn hart en het lijden van mijn ziel.

Verdriet - de tranen blijven komen, hoe hard ik ook mijn best doe om deze in te houden. Maar het is juist door deze emotionele ontlading dat ik weer een stapje dichter ben om de leegte in mijn hart te vullen met de warmte en liefde van de mensen om mij heen.

Verbitterd - verbitterd door het feit dat ik het leven door mijn strot gedouwd kreeg. Verbitterd door hetgeen mij moest overkomen - door het intens lijden dat mij nooit bespaard werd. Verbitterd dat de verschillende pogingen die ik deed om mijn toekomst te vormen naar hetgeen ik wilde werd verscheurd in het moment dat ik voor mijzelf moest kiezen.

Accepteren - accepteren dat mijn leven is zoals het is. Accepteren dat het verleden nooit zal veranderen, hoe hard ik ook mijn best doe. Dat het heden een reflectie is van mijn verleden en dat ik mijn verleden moest loslaten, hoe eng het ook is.

Zoeken naar geluk - hopen dat ik ooit mijn geluk zal vinden, wetend dat het een oneindige zoektocht is. Dat de ironie van het leven is dat echt geluk nooit zal kunnen worden verkregen. Dat wij alleen een vorm van geluk kunnen vinden in onszelf, maar dat het pad naar innerlijke geluk wordt gevormd door het leven om ons heen.

I'll will try to a-fix you - hopen dat ik verder kan gaan op het pad des levens dat ik dusver voor mijzelf hebt gevormd. En tegelijkertijd bewust ben van het feit dat hoop niet bestaat, dat ik zelf de architect ben van mijn leven.

Mensen, ik wens ieder een hele fijne dag toe! Morgen begint een nieuwe week met nieuwe kansen, laat deze niet lopen want voor je het weet leef je met de spijt dat je nooit die ene kans hebt gegrepen.
Een dikke knuffel van Halbe!

dinsdag 23 november 2010

Een filosofische analyse - keuzes, wijsheid en geluk

Geheel in lijn met mijn vorige blogs ga ik nu een stapje verder. Ik ga een poging doen om een analyse te maken van de invloed van onze emoties op onze keuzes en hoe in het verlengde hiervan uiteindelijk een vorm van geluk wordt bepaald.
Als persoon kom je terecht in een variatie aan situaties en de uitkomst hiervan bepaald in zekere zin het pad waarop je als persoon loopt. De ironie hiervan is dat je nooit zal (kunnen) weten wat het vervolg van dit pad inhoudt - voorspoed of tegenspoed.

Voorspoed laat je groeien als persoon - in rustig vaarwater maak je als persoon bewuste keuzes. Als persoon vorm je in weze zelf het pad dat jouw leven is. Een klein hobbeltje op de weg wordt met het grootste gemak overwonnen. Een grote heuvel kost iets meer tijd, maar juist door de extra inspanning is de overwinning hiervan van grotere waarde!
Tegenspoed laat je in weze ook groeien als persoon - maar de intensiteit waarmee dit gebeurd staat in schril contrast met die van voorspoed. Binnen korte tijd wordt je als persoon geconfrontreerd met de bittere realiteit van het leven. Keuzes die binnen een te kort tijdsbestek moeten worden gemaakt - waardoor de gemaakte keuze een keuze blijft zonder welbewust erover te hebben nagedacht. Wat is dan de meerwaarde van deze keuze? Wat maakt deze keuze zo complex ten opzichte van een keuze in tijden van voorspoed?

Is het niet gewoon dat het maken van keuzes moeilijk blijft? Of het nou een keuze is dat wordt gemaakt in voorspoed of tegenspoed, de gevolgen van de gemaakte keuzes zijn soms nou eenmaal niet te overzien.
Des te gruwelijker is de realiteit als blijkt dat de gemaakte keuze nog meer tegenspoed heeft gebracht, want tegenspoed impliceert niks anders dan een analogie naar "ongelukkig zijn". En dat betekent dat er sprake is van een scala aan negatieve emoties. Het gevolg is dat er daaropvolgend keuzes worden gemaakt die volledig binnen het kader van emoties liggen - buiten het rationele gedachtengoed en dus opnieuw geen welbewuste keuzes zijn.
Een welbewuste keuze impliceert niks meer dan dat er bewust is gedacht over de gevolgen van de gemaakte keuze - dat er door middel van wijsheid een keuze wordt gemaakt.

Maar kunnen wij als persoon wijsheid verkrijgen? Is wijsheid niet dezelfde metafysische substantie als geluk? Zo ja, dan betekent het evenmin als de oneindige zoektocht naar geluk dat de ultieme wijsheid nooit zal worden bereikt! En dat betekent dat er nooit volledig sprake zal kunnen zijn van een welbewuste keuze - want elke keuze die wij maken is beïnvloed door onze emoties en de huidige situatie waarin de desbetreffende keuze wordt gemaakt. Hieruit volgt dat elke keuze onbewust toch welbewust is, maar dat de énige variatie de inkleuring is van emoties. En zijn emoties niet hetgeen die ons de ervaring geven van het leven?
Uiteindelijk zullen wij dus moeten kiezen tussen hetgeen wat onze emoties (cq. hart) ons ingeeft en hetgeen ons verstand ingeeft. Maar wat is nou de weg naar geluk? Is dat hetgeen ons hart ons ingeeft of toch ons rationele gedachtengoed?

Als wij luisteren naar ons hart, dan zullen wij wellicht geluk vinden. Maar soms kan ons hart niet worden vertrouwd, soms zien wij de dingen niet zoals ze daadwerkelijk zijn. En dat zijn de momenten waarop wij moeten luisteren naar ons verstand. Ik denk dat de weg naar geluk een balans is tussen het maken van de keuze zoals deze wordt gegeven door ons hart en het maken van de keuze zoals deze wordt gegeven door ons verstand. Aldus besluiten wij met een uitspraak van Friedrich Nietzsche: zijn wij niet uiteindelijk allemaal - gelukzoekers in het leven?

Mensen, ik wens ieder een hele fijne dag toe! Het is weer een nieuwe week met nieuwe kansen. Grijp deze kansen ten volste, want je weet nooit wanneer de kans zich opnieuw zal voordoen.
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!

donderdag 4 november 2010

Een filosofische analyse - subjectieve waarnemingen vs. objectieve kennis

In navolging van mijn vorige blog waarin ik een uiteenzetting heb gemaakt tussen emoties en rationaliteit wil ik nu verder gaan richting ons waarnemingsvermogen. Of om specifieker te zijn wil ik nu een filosofische analyse maken waarin ik een schril contrast probeer te maken tussen onze subjectieve waarneming en onze objectieve kennis.

Laten we eerst eens beginnen met een vraagstelling: hoe is het mogelijk dat waarnemingen op een dusdanige manier worden geïnterpreteert om deze vervolgens om te zetten in kennis?.
Alles wat wij waarnemen kunnen wij alleen waarnemen door middel van onze zintuigen. Maar ook deze zintuigen bevatten maximale capaciteiten. Met onze ogen kunnen wij een hoop zaken zien, maar hoe hard ik ook mijn best doe, wanneer ik op mijn werk bloed analyseer lukt het mij echt niet om cellen te onderscheiden.
De manier om deze cellen toch te kunnen analyseren kan worden bereikt door middel van verschillende analysemethoden. Indirect ben ik dus uiteindelijk in staat om toch cellen te waarnemen, vaak wordt hierbij gebruik gemaakt van hulpmiddelen.
De conclusie die hieruit kan worden getrokken is dat iets wat meetbaar is het makkelijker maakt om door middel van waarnemingen deze om te zetten in kennis. Echter, dankzij Kant's kentheorie "weten" wij dat wij nooit "de essentie van iets kunnen weten". Het enige wat wij kunnen weten is een transcendentie - een vorm dat gelijkwaardig is aan de kennis die je als mens zal opdoen. Maar dat zal nooit "echte kennis" zijn - want "echte kennis" wordt verkregen door middel van objectieve waarnemingen van een ding an sich. En objectief waarnemen is juist een thema dat wij ironisch genoeg nooit zullen kunnen.

Laten we eens een stap verder gaan richting niet-meetbare thema's. Ik ben tegenwoordig in staat om door middel van verschillende signalen op te vangen een veronderstelling te maken van wat er in het hoofd van die persoon gebeurt - echter is de menselijke psyche een onmeetbaar gegeven. Daarbij is er sprake van een essentiéle nuance - namelijk dat hetgeen ik veronderstel géén kennis is maar pure speculatie.
Deze signalen kunnen variëren in vormen - directe communicatie door middel van een gesprek of indirecte communicatie door het waarnemen van lichaamstaal. En dan nog is het géén kennis - want kennis an sich wordt verkregen door a-priori ervaringen - het ervaren van een directe waarneming waarbij directe kennis ("kennis an sich") wordt verkregen.
De ironie is echter dat hetgeen ik waarneem bij die persoon direct wordt gekleurt door mijn emoties - in weze is er géén sprake van een objectieve waarneming want elke waarneming die ik poog te doen wordt beïnvloed door mijn emotionele waarneming van de situatie. Het enige wat je dan kan doen is een soort synthese te maken tussen je ratio en emoties - op die manier stelt het jou in staat om als persoon door middel van "rationele emoties" een "emotionele situatie rationeel in te schatten".

De vraagstelling die ik nu wil stellen is het volgende: bestaan er dan wel 'pure emoties' en 'pure rationaliteit'?.
Eigenlijk niet, ieder mens leeft in balans met zijn emoties en zijn rationaliteit. Ons logisch denkvermogen wordt altijd beïnvloed door onze emoties - of wij dit nou willen of niet, wij zijn allemaal slaven van onze emoties!
Het is juist dankzij onze cognities - de "beeldende gedachten", als het ware een "ultieme synthese van waarnemingsvermogen, emoties en ratio" - dat het ons in staat stelt om onderscheid te maken tussen elke situatie en afhankelijk van het doel zullen wij rationeel danwel emotioneel handelen. Maar deze twee thema's zullen nooit los van elkaar kunnen existeren - je zou kunnen veronderstellen dat deze twee thema's een dualiteit vormen van ons bewustzijn. Hetzelfde is ook aanwezig in onze hersenen - waar de ene helft ons rationeel denkvermogen maakt en de ander ons abstract denkvermogen maakt - opnieuw een dualiteit, deze keer een dualiteit in onze hersenen. En dan komen we toch weer op onze vertrouwde vriend - Immanuel Kant met diens "Kantse dualisme".

Mensen, bedankt voor het lezen! Het was een pittige blog, maar voor enkelen die op zoek zijn naar balans tussen ratio en emoties wellicht interessant. Ik wens ieder nog een hele fijne avond!
Dikke knuffel van jullie semi-filosoof - Halbe!