dinsdag 29 maart 2011

De ziekte dat liefde heet

Gezien het feit dat de intensiteit aan emoties mij ervan weerhoudt om te kunnen genieten van een optimale nachtrust, leek het mij een goed plan om mijn gedachten op digitaal papier over te zetten. Een duistere titel voor een blog die weinig duisters zal bevatten, afgezien van de verbitterde ondertoon en hoogstens hier en daar cynische opmerkingen die voornamelijk wordt gevoed door mijn huidige antipathie jegens dit fenomeen.

Soren Kierkegaard schreef in zijn werk Wat de liefde doet de volgende woorden:"wat de liefde doet, dat is ze, en wat ze is, dat doet ze". Het lijkt een simplistische cirkelberedenering en toch is het een beknopte omschrijving van de essentie van dit fenomeen. Een metafysicus zou liefde hoogstwaarschijnlijk omschrijven als de 'zijnsmanifestatie tussen twee personen'.
Zelf beschouw ik liefde als een psychologisch mechanisme dat de som is van fysieke aantrekkingskracht, wederzijdse interesse in bepaalde zaken/hobby's danwel een gezamelijke overeenkomstige gedachtengang over een visie op het leven. De ironie is echter dat ik wel een poging kan doen om liefde rationeel te benaderen, maar zoals wij allen weten bestaat liefde niet op het rationele niveau. Rationeel is logica en als er iets onlogisch is dan is het concept van liefde, een puur irrationeel concept.

Toch durf ik liefde nu een ziekte te noemen - geheel en al onder invloed van mijn huidige antipathie jegens dit fenomeen. Je zou bijna kunnen veronderstellen dat liefde een soort 'mindsetting' is, voornamelijk verbonden aan de intensiteit aan emoties waarover een persoon beschikt. Waarvoor kan er anders een verklaring worden gevonden voor het feit dat voor sommige mensen een enkele misstap in de liefde reden genoeg is om voor altijd de liefde af te zweren terwijl een ander keer op keer het hart wordt gebroken?
Ik weet uit eigen ervaring dat geen enkel verdriet intenser is dan liefdesverdriet, afgezien van het feit dat ook liefde zich op diverse manieren kan manifesteren in een persoon, maar hier heb ik al eerder een filosofisch intermezzo over geschreven. En eerlijk is eerlijk, gedurende een onbepaalde tijd erna heb ik ook geen behoefte aan liefde. Dan ben ik nog verzadigd van de pijn en het verdriet die de liefde heeft veroorzaakt. Maar na verloop van tijd lukt het mij toch altijd om te herstellen en stel ik mijn hart wederom open voor liefde.

Eigenlijk is het heel krom, want waarom stel ik mijn hart open, keer op keer, met de mogelijkheid dat ik verliefd wordt op een persoontje en als die persoon mij verlaat dat er een leegte achterblijft in mijn hart en opnieuw het intense lijden veroorzaakt. Elke keer verbaas ik mijzelf dat ik toch over het lef beschik om mijn hart open te stellen. En juist hierdoor stel ik mijzelf kwetsbaar op en kan ik op de meest simpele manier diep worden gekwetst terwijl een ander persoon mij nooit op dit niveau zou kunnen pijnigen.
Het antwoord is wederom simpel: geluk. Als er iets is dat mij en samen met mij een heleboel andere mensen heel snel gelukkig kan maken, dan is het de mogelijkheid dat een persoon mij liefhebt. De gedachte dat er een persoon rondloopt dat net zoveel om mij geeft als ik om haar maakt mij gelukkig. Het maakt de grillen van het leven draaglijker. Want dan sta je niet meer alleen als je ziek bent, of wanneer je verdrietig ben of wanneer je gelukkig voelt en dit wilt delen met een persoon.
Natuurlijk kan je al het bovenstaande delen met vrienden en familie, maar laten we eerlijk zijn, de liefde die je als persoon voelt voor een partner is een ander soort liefde dan de liefde die je voelt voor vrienden en familie. De band die wordt gevormt is de innigste vorm die je maar kunt voorstellen. Dat maakt liefde zo complex, want het is juist deze innige vorm die tegelijk zo stevig als fragiel is.

Daarom noem ik liefde een ziekte - wederom onder invloed van mijn nieuw verkregen antipathie. Want ongeacht het feit dat het het snelste pad is naar geluk, is het ook tegelijk het snelste pad naar ongeluk en een intens lijden.
Want hoe innig de gesmeden band der liefde is, des te fragieler is de draad die twee personen bij elkaar houdt. Twee personen die niet in staat zijn om elkaar los te laten en elkanders vrijheid te geven, zullen een ontzagwekkende druk uitoefenen op de band der liefde en binnen korte tijd zal deze breken. En dan kan er een poging worden gedaan om deze band opnieuw te smeden, maar deze zal nog fragieler zijn als de vorige. Want er is geen angst zo groot als de mogelijkheid van het verliezen van een geliefde.

Liefde is een ziekte en wij zijn allemaal diens slachtoffers. Er bestaat geen medicijn hiertegen - de enige genezing hiervan is de dood

donderdag 17 maart 2011

Filosofisch intermezzo - Macht vs. Democratie

Democratie, het is de meest nobele verdeling van macht die er bestaat. De ironie van een systeem waarin de macht eerlijk is verdeeld, is dat er ongelijkwaardigheid kan ontstaan waarin een kleine groep moet onderdoen voor een grotere groep. Dat staat in scherp contrast met het doel van democratie namelijk het verspreiden van de macht. De vraag is dan: kan een democratie eigenlijk wel bestaan?

Sinds enkele weken geleden is er een beweging ontstaan in Afrika en het Midden Oosten. Landen waarin de bevolking jaren heeft moeten zwichten onder het juk van een machtige dictator (laten we nou niet gaan nuanceren maar duidelijke woorden gebruiken!) zijn in opstand gekomen. Het laat zien dat de gezamelijke macht waarover een volk beschikt, indien er sprake is van een eenheid, groot genoeg kan zijn om een dictator af te zetten.
Jemen en Egypte zijn voorbeelden waarin dit is voortgekomen. Het volk is bevrijdt van zijn onderdrukker waarvoor hulde voor ieder persoon die zijn leven heeft gegeven voor deze revolutie(s)! Maar! Wat te denken van het potentie aan macht dat spontaan is vrijgekomen? Een land zonder een leider is een land zonder aansturing. Ieder volk heeft een leider nodig die in staat is om een volk de goede richting op te sturen zodat een volk in staat wordt om zich te ontwikkelen naar een samenleving waarin er sprake is van gelijkwaardigheid en saamhorigheidsgevoel. Maar bovenal moet er een gevoel ontstaan van vrijheid.
Hoe cynisch is het wel niet dat hele groepen mensen bang zijn geworden voor deze ontstane vrijheden!? Mensen zijn gevlucht uit Jemen, omdat er sprake zou zijn van corruptie. Mensen die de macht naar zich toetrekken. In Egypte zijn christelijke kopten slaags geraakt met moslims, omdat zij zich altijd onderdrukt hebben gevoeld.

Pas nu er geen onderdrukker meer aanwezig is komen gedachten naar boven drijven, gedachten die ook constant werden onderdrukt omdat een persoon die opgroeit in zo'n wereld als het ware werd geïndoctrineerd om die gevaarlijke gedachten niet te laten ontwikkelen want stel je toch voor, je zou zou kunnen worden opgepakt omdat je staatsgevaarlijk bent!
Hoe ironisch is het wel niet dat landen die eindelijk vrijheid kunnen ervaren, dit niet kunnen ervaren omdat ze hun hele perspectief op de wereld nog steeds hebben gecentreerd op dat wat hun gevoelsmatig tegenhoudt in hun ontwikkeling. En al dit gebeurd omdat de primaire onderdrukker is verdwenen uit hun leven.

Bestaat er wel een staatsvorm dat goed kan werken? In Lybie zou je eigenlijk kunnen spreken van een soort van aristocratie - groeperingen die ieder een gelijkwaardige hoeveelheid macht beschikken. Ook in dit land zijn rebbellen ontstaan die het niet eens zijn met de machtsverdeling zoals het hedendaags bestaat. Zij willen Kadaffi, die zelf ook geallieerd is aan een groepering, afzetten. Maar Kadaffi laat dat niet toe. Nee, hij zet een heel leger is. Een heel leger om zijn eigen bevolking aan te vallen die hem dreigt af te zetten - een bedreiging waardoor hij de alleenmacht zal kwijtraken.
Hier in het westen bestaan alleen maar democratiën. Democratiën die zijn gefundeerd op wetten. En toch hebben wij ook hier problemen m.b.t. besluitvorming. Waarom? Vanwege het logge apparaat dat bureaucratie heet! Het uitvoeren van een gezamelijke actie moet eerst uitvoering worden besproken in een collectieve organisatie genaamd de VN. Alles moet uitvoerig worden besproken, zelfs als iemand een scheet laat moet er eerst worden besproken of dat wel conform de omgangsnormen is en wat voor represailles er moeten worden ondernomen op dat ene individu die die scheet heeft gelaten.
En ondertussen gaat Kadaffi vrolijk verder met het inzetten van tanks, vliegtuigen en zijn volledige legerarsenaal met als doel het onderdrukken van deze geweldadige rebellie, want dat is het gewoon!

Geprezen zij de democratie met diens onvermogen voor het uitvoeren van een effectieve besluitvorming!

En ik maar denken dat wij hier in het westen de mond vol hebben van onze zogenaamde westerse idealen, idealen die langzaam maar zeker tot uiting beginnen te komen in andere landen die ook verlangen naar het ervaren van vrijheid zoals wij die hier hebben in het westen. Praten kunnen wij als de beste en vooral het veroordelen doen wij heel direct. Maar het uitvoeren van een besluitvorming dat kan ondersteunen bij de ontplooiing van onze westerse idealen is iets dat heel eng is want ja, Rusland en China zijn ertegen! En als westen zijn wij natuurlijk financieel afhankelijk geworden van China, dus dat zou hele zware politieke gevolgen hebben. Dus dan moet alles uitvoerig worden besproken in de VN veiligsheidsraad, terwijl de rebbellen het onderspit moeten delven tegen de tanks en vliegtuigen van kadaffi.

Weet je, laten we dan maar gelijk de democratie afschaffen! Als het voor ons in de westerse wereld al zo moeilijk wordt om een "simpele" besluitvorming uit te voeren, dan kunnen we beter teruggaan naar de tijd waarin een keizer het alleenrecht had om deze uit te voeren. Op die manier hoeven er geen voor - en nadelen tegenover elkaar te worden afgewogen. Nee, er wordt direct actie ondernomen met als doel het bereiken van een periode van rust waarin een bevolking zich langzaam maar zeker zal kunnen ontwikkelen.
Goh, dan had Hitler misschien toch gelijk met zijn derde rijk. Jammer alleen dat daarvoor al die joden moesten worden vermoord. Ach ja, dat is toch alleen maar ethiek. Wat maakt ethiek nou uit als een volk hiermee zichzelf op een hoger niveau kan ontwikkelen, toch?

Mensen, ik wens ieder een fijne dag toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!

woensdag 16 maart 2011

Psychologisch intermezzo - De aard van het beestje

Een paar weken geleden zat ik met vrienden in een kroeg. We waren in discussie geraakt over het concept van "de aard van het beestje". Zij waren van mening dat een persoon daadwerkelijk kon veranderen. Mijn mening stond daar recht tegenover, de kern van iemands persoonlijkheid kán niet veranderen. Het enige wat een persoon kan doen is ermee leren om te gaan.

Een van hun kwam met een voorbeeld, zij kent iemand die een alcoholist is geweest maar door verslavingszorg is het die persoon gelukt om te stoppen met drinken. Wat zij alleen vergeten is dat zo'n persoon de rest van zijn/haar leven met dit feit zal worden geconfronteerd. Laten we eens dieper ingaan op de stof, wat is hiervan de oorzaak?

Jhon Locke was van mening dat iedere baby een tabula rasa - een blanco vel is. Zijn hypothese was dat een baby niks weet op het moment dat het wordt geboren en dat het gaandeweg zichzelf zal ontplooien naarmate het ervaringen opdoet. Dit is een erg interessante hypothese en als je het standpunt vanuit een bepaald perspectief bekijkt, dan zit er zeker een kern van waarheid in. Maar dankzij de huidige wetenschap zijn wij tot de ontdekking gekomen van ons DNA - het opslagmedium voor onze genetische informatie.
Wij hebben ontdekt dat wij genen meekrijgen van onze ouders. En het zijn deze genen die zich manifesteren door ons hele lichaam heen, waardoor de essentie van ons wezen wordt gevormd. En de kern van ons wezen is, afgezien van de metafysische substantie van de ziel, onze persoonlijkheid.

Onze persoonlijkheid staat primair geschreven in ons genoom. Let wel op, primair. De discussie van nature vs. nurture blijft een interessant gegeven en bevat naar mijn mening zéker een kern van waarheid. Naar mijn mening kan dit vraagstuk worden opgelost met het beantwoorden van de volgende vraagstelling: wordt een karaktertrek geïnduceerd vanuit het genoom of zijn het milieuinvloeden waardoor een bepaalde karaktertrek wordt ontwikkeld waardoor de primaire input vanuit het genoom niet tot expressie komt?
Toch is dit een onderzoek dat niet zomaar kan worden opgelost door een theoretische hypothese. Ten eerste missen wij daarvoor essentiële informatie, ik heb namelijk het concept genaamd "dominante en recessieve genen" buiten beschouwing gelaten. Hoewel ook dit zou kunnen worden geïmplementeerd in het beantwoorden van de bovenstaande vraagstelling.

Stel, een persoonlijkheid van een mens is gevormd in zijn vroege jaren van kindertijd. Hierbij is er dus al sprake van de activatie van diverse genen die tot expressie zijn gekomen in de hersenen. Deze hersenen geven neurologische informatie, gecombineerd met de informatie dat wordt gegeven vanuit het limbisch systeem waarin voornamelijk onze emoties, geheugen en dus ook onze cognities worden gevormd, ontstaat er een output in een mechanisme genaamd de menselijke psyche. Maar de menselijke psyche is een dynamisch mechanisme dat ook in staat is om prikkels vanuit de omgeving dusdanig te verwerken dat er sprake is van een verandering in de hersenen. Hierbij moet je voornamelijk denken aan geheugen, waardoor er een serie van synapsen worden gecreeërd die uiteindelijk op een wonderbaarlijke wijze in staat zijn om cognities op te roepen. Dit is dus de aard van het beestje. Het is een dynamisch mechanisme dat wordt beperkt door zijn eigen grenzen. Dat zorgt ervoor dat een persoon nooit zomaar zal veranderen. En dat zorgt ervoor dat een persoon altijd een bepaalde kern van diens persoonlijkheid zal hebben - de neurologische output vanuit de hersenen in de menselijke psyche van het individu.

Afgezien van het bestaan van de psychopathologiën an sich, waarvan diversen ook zéker gefundeerd zijn op ons genoom, bestaat er ook zoiets als een trauma. Ik denk dat dit één van de weinige metafysische substanties is dat in staat is om een dusdanige invloed op onze hersenen uit te voeren, waardoor er een substantiële verandering plaatsvindt in onze hersenen. Een persoon die een zwaar psychologisch trauma heeft meegemaakt zal dit de rest van zijn leven met zich meedragen. Afhankelijk van de ernst van het trauma zal de persoonlijkheid ook evenredig zijn veranderd. Dat is naar mijn mening ook de reden dat diverse psychopathologiën pas tot expressie komen in onze persoonlijkheid na het voorkomen van een situatie dat de trigger is geweest voor het activeren van een bepaald mechanisme in onze hersenen, waardoor er een verandering ontstaat.
Ik denk dat dominante en recessieve genen hierbij een rol spelen. Door een input vanuit ons milieu is het wellicht mogelijk dat onze psyche invloed uitoefent op genetische niveau waardoor diverse dominante genen worden "uitgezet", waardoor recessieve genen tot expressie kunnen komen. Laten we eerlijk zijn, geest en lichaam kan niet bestaan zonder elkaar. Zelfs Aristoteles had deze conclusie getrokken in zijn werk 'De Anima', waarin een uiteenzetting over de menselijke ziel is gemaakt. Het is een feit dat onze menselijke psyche invloed uitoefent op ons lichaam, wat te denken van de welbekende "brok in de keel", waardoor een aantal spieren in onze keel worden aangespannen als gevolg van emotionele input. Het is natuurlijk gevaarlijk om te stellen dat onze psyche zelfs in staat is om invloed uit te oefenen op genetisch niveau, maar wat voor andere verklaring is er dan mogelijk voor de abrupte verandering in de persoonlijkheid van een individu? Afgezien van de verschuiving van de synapsen, maar dan nog moet er een mechanisme zijn dat deze verschuiving veroorzaakt. Wat voor mechanisme is logischer dan de input vanuit ons DNA?

De vraag is dan: wat is de aard van het beestje na een trauma? Is dat de nieuwe output vanuit de hersenen of is dat de originele persoonlijkheid van het individu zoals deze ooit is vastgelegd? En kan de persoon ooit terugkeren naar de originele staat van zijn persoonlijkheid?. En deze vragen is aan de lezer om te beantwoorden.

Ik wens ieder nog een hele fijne dag!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe

dinsdag 15 maart 2011

Psychologisch intermezzo - kennis vs. emoties - waarom kennis soms onvoldoende is

Emoties - het is de kern van ons bestaan. Het kleurt ons leven met een prachtig kleurenpallet. Het zorgt ervoor dat wij de essentie van het leven leren waarderen. Kennis daarentegen, veroorzaakt door ons rationaal gedachtengoed laat ons vooruit komen in het leven. Maar kennis an sich is onvoldoende, want waarom hebben wij kennis als wij dit niet in staat zijn om dit te kunnen implementeren in ons leven?

Ik ben een emotioneel ingesteld persoon, dat weet ik al heel lang. Vanaf het eerste moment dat ik gewaar werd van de chaos waarin ik opgroeide ontdekte ik diverse facetten van mijn persoonlijkheid. Vooral de hoeveelheid emoties die zich manifesteerde in mijn bewustzijn zorgde destijds al voor de nodige problemen. Hoe ironisch is het wel niet dat ik op het moment dat ik moet kiezen tussen een rationele inslag en een emotionele inslag dat ik toch kies voor de emotionele inslag?
Ik vraag mij af, wat is het mechanisme dat dit veroorzaakt?

De menselijke psyche is een fascinerend iets. Het is een puur dynamisch metafysisch wezen dat wel bestaat, maar nooit wordt voortgebracht door één enkel singulair punt. Je zou kunnen zeggen dat de menselijke psyche, nee niet alleen de menselijke psyche maar de psyche in het algemeen van elk levend wezen wordt voortgebracht door de eenheid van het fysische lichaam dat het inhibeerd - hoewel ik eigenlijk dit woord niet mag toepassen binnen deze context want inhibatie impliceert het binnendringen van een substantie in een andere substantie.
De wetenschap heeft zoveel kennis verkregen over de werking van het menselijke lichaam. De psychologie bevat een inmense kennis over de werking van onze menselijke psyche - althans de werkingen zoals deze is vastgelegd volgens specifieke normen, van waaruit de psychopathologiën zijn vastgelegd.

Maar het leven? Dat is de taak van de filosofie. Natuurlijk zou je kunnen stellen dat de biologie juist de tak van wetenschap is dat onderzoek doet naar dit fenomeen. Maar leven an sich is naar mijn mening een volledig ander concept, dat moet een veel groter werkveld omvatten. Een werkveld dat niet in de biologie kan bestaan, evenals de natuurkunde. Nee, om het leven te kunnen begrijpen moeten we ons weiden aan filosofie, zoals de oude grieken dat destijds deden.
En toch zullen wij nooit de essentie van het leven kunnen begrijpen, hoe hard wij ook ons best doen. Want kennis an sich heeft zijn beperkingen. Het is toegespitst op een specifiek kader van toepassingen. Waarom gaan we dan af op deze kennis? Waarom delen wij ons leven in conform deze kennis?
Ik hoor vaak genoeg mensen praten over zaken waarin zij uiteindelijk toch een keuze maken puur gebaseerd op hun emotionele input en met recht!? Want laten we eerlijk wezen, wij laten ons primair leiden door onze emoties. Elk object, elke situatie dat is opgeslagen in ons geheugen wordt gekoppeld aan emoties waardoor er een cognitie ontstaat. En wij kunnen nou eenmaal niet functioneren cq. leven zonder de input van deze cognities. Dus om een versimpelde deductie te maken, cognities zijn per definitie verbonden aan emoties, dus kunnen wij ook nooit leven zonder de input van onze emoties.

Sterker, onbewust zullen wij zelfs een poging doen om een rationele verklaring te geven aan een keuze die wij maken op basis van emotionele input. En hoe sterk analytisch deze verklaring ook mag zijn, de primaire input zijn nog altijd onze emoties met diens betrekkingen over de concepten van goed en kwaad.
Dan blijft toch de volgende vraagstelling overeind: als kennis an sich zijn beperkingen bevat, waarom gaan wij dan toch altijd af op deze kennis? Waarom delen wij ons leven in conform deze kennis?
Op het moment heb ik hier geen antwoord op, maar misschien dat jij als lezer zijnde hier wel een antwoord op kunt geven.

Ik wens ieder nog een hele fijne dag.
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe