zondag 24 juli 2011

Filosofisch intermezzo - PVV vs. Anders Breivig

Het is twee dagen geleden dat er in Noorwegen een bloedbad werd aangericht. De dader komt uit een onverwachte hoek: een christelijke fundamentalist en zijn naam is Anders Breivik. Deze man was tegen de ontwikkelingen van een multiculturele samenleving en met name de zogenaamde islamisering van Europa. Om hierin in opstand te komen had hij een plan geschreven waarin een uiteenzetting is gemaakt hoe hij dit plan zou gaan uitvoeren.

Laten we beginnen met de woorden: er is een dunne grens tussen een genius en een psychopaat. Hollywood heeft er al enkelen gemaakt, waarvan dr. (!) Hanibal Lecter de bekendste is. Afgaande op de hoeveelheden beschikbare informatie durf ik werkelijk te stellen dat Breivik over een grote mate van intelligentie beschikte. Ik ga hem niet op een voetstuk zetten door van deze man een genius te maken, maar het toont wel aan hoe een persoon misbruikt maakt van zijn kennis op een gruwelijke manier.
In een van zijn documenten lees ik de woorden (zoals deze zijn vertaald door google translate): "I have been storing three bottles of Château Kirwan 1979 (French red wine) which I purchased at an auction 10 years ago with the intention of enjoying them at a very special occasion. Considering the fact that my martyrdom operation draws ever closer I decided to bring one to enjoy with my extended family at our annual Christmas party in December."
Uit alles blijkt dat deze man over de capaciteiten beschikte om een operatie tot in de kleinste details te voorbereiden en wat mij het meest beangstigd is de gedachte dat er blijkbaar niemand in zijn omgeving de signalen herkende dat hij een gruwelijke actie zou uitvoeren.

Koren op de molen voor de anti-PVV aanhangers is zijn vermeende bewondering voor de PVV en het gedachtengoed zoals deze geproclameerd wordt door Geert Wilders. Breivik noemt de PVV "werkelijk cultureel-conservatief" en laten we eerlijk zijn, het ís zo!?
Ik ga niet zo ver door te stellen dat de acties van Breivik de belichaming is van het gedachtengoed van de PVV, maar het toont wel de effecten aan van het verspreiden van dit xenofobische gedachtengoed, de zogenaamde "anti-multiculturele samenleving". Natuurlijk neemt iedereen van de PVV inclusief diens voorman dhr. Wilders direct afstand van de acties van Breivik en wordt er ondertussen op menig fora hevig gediscussieerd over dit vermeende verband. Een hoop PVV-aanhangers gaan natuurlijk direct in de verdediging door met het schuldige vingertje naar "links" te wijzen. Een vriend van mij zei ooit: "als je met 1 vinger naar een ander wijst, dan wijzen er 3 terug naar jou", wijze woorden die in deze context naar mijn mening volledig van toepassing is.

Dit allemaal geschreven te hebben vraag ik mij nog steeds af: "waarom heeft deze persoon die over zoveel kennis beschikt zich verlaagt tot het uitvoeren van een onmenselijke actie?". Dat je als individu een tegengesteld geluid wilt opwerpen tegen een collectieve verandering kan ik alleen maar beamen, waarschijnlijk met mij een hoop andere mensen. Wat mij verbaast is dat hij heeft gekozen voor een geweldadige actie, terwijl er zoveel andere mogelijkheden zijn. Het kan geen wanhoopsdaad zijn geweest, daarvoor was de operatie té secuur geplanned. Hij voldoet ook niet aan het profiel van een sociopaat, een profiel waar een persoon als Tristan van der Vlis wél in past. Was het onvermijdelijk dat er een fundamentalist zou opstaan uit andere regionen dan de bekende regionen waar alle media en samen met de media alle volkeren hun ogen op hebben gericht?
"Is de wereld zo getekend door de gebeurtenissen van 9/11 dat wij niet meer in staat zijn om te differentiëren tussen bevolkingsgroepen die een zogenaamde bedreiging zijn voor de westerse wereld, terwijl de werkelijke bedreiging zich onder onze eigen bevolking manifesteert? Is het individu dat de waan heeft om een revolutie te ontketenen niet gevaarlijker dan een persoon dat vecht voor het bestaan van de huidige systemen?"
Paradox ten top als je nagaat dat Anders Breivig zijn acties uitvoerde ter conservering van de cultuur, het zogenaamde "conservatief-culturalisme" en dat hij dit hoopte te bewerkstelligen door het ontketenen van een revolutie. Aldus beëindig ik deze blog met de woorden: Hulde aan de xenofoben!

Mensen, ik wens ieder een fijne zondag toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof - Halbe!

zondag 10 juli 2011

Filosofische Analyse - Identiteitscrisis van Nederland

Zojuist zag ik voor het eerst een praatprogramma genaamd "Het Filosofisch Kwintet". Ik vond het ontzettend interessant, ook omdat het onderwerp dat ter discussie stond mij heel erg aansprak. Het ging namelijk om de vraag of de situatie in de republiek van Weimar in de jaren '20 en '30 van de vorige eeuw en waarin dus ook op de opkomst van het fascisme ontstond hoe gelijkwaardig dat is aan de huidige situatie waarin ons land zich bevindt. Één van de gasten "Bas Heijne" had namelijk een column geschreven in de NRC Next waarin hij vond dat wij moesten ophouden met het vergelijken van populisten met fascisten". Natuurlijk ligt de vermeende identiteitscrisis van ons land in het verlengde van dit vraagstuk. Laten we eens hierop een filosofische analyse uitvoeren.

Als eerste de meest kritische vraagstelling van allen: is er wel sprake van een identiteitscrisis? En zo ja, hoe manifesteert deze zich dan en hoe komt deze tot uiting?
De eerste vraag zou op het eerste gezicht heel makkelijk te beantwoorden moeten zijn, ware het niet dat we daarvoor eerst een omweg moeten maken via het concept van cultuur. De duitse filosoof Nietzsche schreef hierover in zijn werk "Oneigentijdse Beschouwingen" het volgende: "Cultuur is vóór alles eenheid van artistieke stijl in alle vitale uitingen van een volk".
Hieruit kan er worden geconcludeerd dat de cultuur van een volk representatief is voor de uiting van een identiteit van het volk die de desbetreffende cultuur voortbrengt. Essentieel is echter de gewaarwording van de dynamiek van volkeren en dus ook de dynamiek van cultuur - het niveau van abstractie van cultuur is ongekend en per definitie verbonden aan de tijdsgeest van het desbetreffende volk. Secundair bestaan er natuurlijk invloeden op die cultuur vanuit allerlei verschillende perspectieven - Religie, Politiek en niet te vergeten de sub-culturen en zelfs de contra-subculturen die ontstaan als tegenwerkende kracht tegen de sub-culturen.
Uiteindelijk is het allemaal afhankelijk van één transcendentale manifestatie van gedachtengoed: "het bestaan van een algehele consensus over ideeën en de waardering hiervan die betrekking hebben op ieder individu als onderdeel van een groepering danwel volk".
En het is juist dit punt waaruit de manifestatie van onze identiteitscrisis tot uiting komt. Er is geen sprake meer van een algehele consensus over bepaalde ideeën!? Iedere bevolkingsgroep beschikt over unieke normen en waarden die zij van origine hebben meegekregen vanuit "hun eigen cultuur". En "wij authenthieke nederlanders" voelen ons bedreigd in ons bestaan, in onze zogenaamde "Nederlandse Cultuur".

Goed, het bovenstaande voldoet als een definitie van cultuur. Dan ontstaat nu de volgende vraagstelling: hoe staat het bovenstaande m.b.t. cultuur in het verlengde van de vermeende identiteitscrisis? Dat is heel makkelijk, de introductie van de ideologische multiculturele samenleving heeft een broedplaats laten ontstaan van gedachtengoed dat haaks staat op de ideologie van de multiculturele samenleving. Op het eerste gezicht is het vreemd, want vanuit een idealistisch perspectief is het gebaseerd op lid 1 van de grondwet, namelijk die van gelijkwaardigheid tussen mensen ongeacht geslacht, religie, ethniciteit.
Hoe idealistisch het concept van gelijkwaardigheid ook mag zijn, het ontbreekt het aan realiteitsgehalte, voor een optimale omgang tussen mensen moet er sprake zijn van identificatie, een begrip tussen twee mensen op een niveau waar spraak en andere vormen van communicatie niet van toepassing zijn. En dit is juist het punt waar het mis gaat bij een multiculturele samenleving! Hoe kan er identificatie ontstaan tussen twee mensen die een compleet andere ontwikkeling hebben meegemaakt? Hoe kan iemand die is opgegroeid in een burgeroorlog begrip hebben voor iemand die is opgegroeid in een veilig land met een gefundeerde rechtstaat? Secundair zou je kunnen stellen dat de mate van identificatie afhankelijk is van de context waarin de identificatie tussen twee mensen moet plaatsvinden, maar doet dat niet het concept van "identificatie pur sang" teniet? Want zodra er identificatie tussen twee mensen moet plaatsvinden dat afhankelijk is van de situatie, dan is er al sprake van een communicatiemedium dat een vertekend beeld zal geven van de échte identificatie tussen twee mensen.

Ik ben nog steeds een voorstander van de multiculturele samenleving en ik ben té idealistisch ingesteld om te veronderstellen dat deze nooit zal ontstaan. Maar voordat er überhaupt een multiculturele samenleving kan ontstaan zullen wij als volk eerst onze identiteitscrisis moeten oplossen. En dat gaat een hele zware dobber worden, want voor het oplossen van de identiteitscrisis moet er eerst een actuele identiteit van "dé Nederlander" worden gecreëerd en dat is in onze hedendaagse samenleving totaal niet van toepassing. Er bestaat teveel differentiatie tussen de verschillende opvattingen over "wat een nederlander is". Dit wordt nogmaals bevestigd door de publieke rellen die zijn ontstaan na uitspraken zoals Maxima enkele jaren geleden deed of dat ene programma over "de grootste Nederlander", waaruit primair Pim Fortuyn de winnaar was maar later toch naar voren kwam dat Willem van Oranje de winnaar hoorde te zijn, maar dat alle smsjes te laat binnen kwamen.
Mensen zoals Wilders gooien extra olie op het vuur door moslims en de algehele Islam als zondebok aan te wijzen die de zogenaamde oorzaak zouden zijn voor het "verdwijnen van de Nederlandse cultuur en het ontstaan van de identeitscrisis".

Misschien komt het wel door het feit dat ik half-Colombiaans ben en dat ik mij gevoelsmatig niet voldoende een Nederlander zou voelen, maar persoonlijk ben ik van mening dat iedereen die hard schreeuwt over het verdwijnen van de cultuur eens goed moet nadenken over de concepten van cultuur. Het is door ons immigratiebeleid en het ontstaan van een open economie waardoor wij als land zo hoogontwikkeld zijn geworden. Het is dankzij ons immigratiebeleid dat ons land zich heeft kunnen ontwikkelen, want al die mensen die vroeger hierheen kwamen hebben ieder hun aandeel geleverd op de arbeidsmarkt. En dan mogen wij nu wel lopen zeuren over hoe ons immigratiebeleid heeft gefaald, het is dankzij ditzelfde beleid dat ons land zo een werelspeler is geworden. Laat dat al die PVV-aanhangers goed in de oren knopen.

Mensen, ik wens ieder een hele fijne zondag toe! Bedankt voor het lezen en ik zie uiteraard graag een pittige discussie ontstaan.
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!

woensdag 6 juli 2011

Filosofisch intermezzo - keuzes

Een terugkerend fenomeen waarmee menig persoon mee te maken krijgt in het leven - het concept van het maken van keuzes en de invloed hiervan op ons gedrag in het heden. Het is vreemd en in zekere zin zelfs contradictoir hoe wij ons leven reflecteren op de gemaakte keuzes uit het verleden.

Sinds vorige week zit ik wederom met een hoop gedachten in mijn hoofd, soms houden ze mij 's nachts wakker en soms raak ik er gewoon gefrustreerd van. Deze gedachten komen voort uit een mogelijke toekomst zoals ik die voor mijzelf zag, enkele jaren geleden. Het is bijzonder, eigenlijk is het bijna een wet des levens dat het leven nooit zal lopen zoals jij dat als individu had verwacht. De reden hiervan ligt naar mijns inzien in het concept van keuzes - de mogelijkheid om een zekere hoeveelheid aan invloed uit te oefenen op ons leven.
De ironie zit hem echter in het feit dat wij soms geen mogelijkheid hebben, dat de keuze die wij moeten maken in zekere zin opgelegd krijgen. Het klinkt vrij bizar en eigenlijk ontkom je dan niet aan een implementatie van een hogere macht in het concept van keuzes.

Wat houdt het eigenlijk in, een keuze maken? Hoe is het mogelijk dat sommige keuzes zo groot zijn waardoor de invloed op ons leven soms ontzagwekkend groter is dan wij hadden voorzien? Is het maken van een keuze niks meer dan het bepalen welke afslag op het pad des levens wordt betreden of houdt het maken van een keuze veel meer in?
Spijt is een essentieel gevoel om rekening te houden. Al vroeger hebben wij hiermee leren om te gaan, wanneer wij moesten kiezen tussen twee lekkernijen. Snoepje A zag er lekkerder uit dan snoepje B, dus dan wilde je snoepje A. Maar zodra je tot de ontdekking komt dat snoepje B lekkerder is dan snoepje A zal je spijt hebben dat je deze smaaksensatie altijd heb moeten missen.
Gelukkig zijn wij in staat om optimaal te relativeren als het aankomt op spijt, anders zouden wij nooit in staat zijn om keuzes te kunnen maken. Toch doen wij dit uiteindelijk met een achterliggende gedachte, zoals Aristoteles het verwoordde door uit te gaan van een teleologie in de natuur, een doelmatigheid.

Het is deze doelmatigheid dat zowel de drijvende kracht is achter de dynamiek als de ontzagwekkende implicaties van het maken van een keuze. Want wij denken een keuze te maken om een bepaald doel te bereiken, maar soms worden wij behoorlijk bedonderd door diezelfde keuze. Dan blijkt opeens dat wij toch niet zoveel inzicht hadden in die situatie en dat de gemaakte keuze de verkeerde was. En dan komt spijt om te hoek kijken, wat frusterend is dat toch!? Wat zou het leven toch makkelijk zijn als wij keuzes konden maken zonder spijt te ervaren.
Het is dankzij deze keuzes en de daarbijopvolgende gevoelens van spijt dat wij worden gevormd door onze ervaringen.
Het is de kunst om te differentiëren tussen deze ervaringen indien een situatie zich voordoet dat een mate van overeenkomsten bevat met een vorige situatie om uiteindelijk in de nieuwe situatie een keuze te maken dat secundair wordt bepaald door het ontstane of afwezige gevoel van spijt dat wel of niet is voortgekomen uit de vorige situatie.
Echter is het allemaal afhankelijk van de hoeveelheid overeenkomsten tussen de oude en de nieuwe situatie - pas bij een adequate hoeveelheid overeenkomsten zal de opgedane ervaring in de oude situatie voldoende waarde hebben bij het bepalen van het maken van de goede keuze. Zoals Kierkegaard het al zei: "de échte herhaling zoals wij dit ervaren bestaat niet".

En dat mijn vrienden maakt het concept van keuzes een net zo ingewikkeld als frusterend fenomeen, want die spijt zal altijd blijven hangen. Aldus besluiten wij met de uitspraak des levens: "Het enige dat ik weet, is dat ik niks weet" - Socrates.

Mensen, ik wens ieder een hele fijne avond toe!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!