dinsdag 23 november 2010

Een filosofische analyse - keuzes, wijsheid en geluk

Geheel in lijn met mijn vorige blogs ga ik nu een stapje verder. Ik ga een poging doen om een analyse te maken van de invloed van onze emoties op onze keuzes en hoe in het verlengde hiervan uiteindelijk een vorm van geluk wordt bepaald.
Als persoon kom je terecht in een variatie aan situaties en de uitkomst hiervan bepaald in zekere zin het pad waarop je als persoon loopt. De ironie hiervan is dat je nooit zal (kunnen) weten wat het vervolg van dit pad inhoudt - voorspoed of tegenspoed.

Voorspoed laat je groeien als persoon - in rustig vaarwater maak je als persoon bewuste keuzes. Als persoon vorm je in weze zelf het pad dat jouw leven is. Een klein hobbeltje op de weg wordt met het grootste gemak overwonnen. Een grote heuvel kost iets meer tijd, maar juist door de extra inspanning is de overwinning hiervan van grotere waarde!
Tegenspoed laat je in weze ook groeien als persoon - maar de intensiteit waarmee dit gebeurd staat in schril contrast met die van voorspoed. Binnen korte tijd wordt je als persoon geconfrontreerd met de bittere realiteit van het leven. Keuzes die binnen een te kort tijdsbestek moeten worden gemaakt - waardoor de gemaakte keuze een keuze blijft zonder welbewust erover te hebben nagedacht. Wat is dan de meerwaarde van deze keuze? Wat maakt deze keuze zo complex ten opzichte van een keuze in tijden van voorspoed?

Is het niet gewoon dat het maken van keuzes moeilijk blijft? Of het nou een keuze is dat wordt gemaakt in voorspoed of tegenspoed, de gevolgen van de gemaakte keuzes zijn soms nou eenmaal niet te overzien.
Des te gruwelijker is de realiteit als blijkt dat de gemaakte keuze nog meer tegenspoed heeft gebracht, want tegenspoed impliceert niks anders dan een analogie naar "ongelukkig zijn". En dat betekent dat er sprake is van een scala aan negatieve emoties. Het gevolg is dat er daaropvolgend keuzes worden gemaakt die volledig binnen het kader van emoties liggen - buiten het rationele gedachtengoed en dus opnieuw geen welbewuste keuzes zijn.
Een welbewuste keuze impliceert niks meer dan dat er bewust is gedacht over de gevolgen van de gemaakte keuze - dat er door middel van wijsheid een keuze wordt gemaakt.

Maar kunnen wij als persoon wijsheid verkrijgen? Is wijsheid niet dezelfde metafysische substantie als geluk? Zo ja, dan betekent het evenmin als de oneindige zoektocht naar geluk dat de ultieme wijsheid nooit zal worden bereikt! En dat betekent dat er nooit volledig sprake zal kunnen zijn van een welbewuste keuze - want elke keuze die wij maken is beïnvloed door onze emoties en de huidige situatie waarin de desbetreffende keuze wordt gemaakt. Hieruit volgt dat elke keuze onbewust toch welbewust is, maar dat de énige variatie de inkleuring is van emoties. En zijn emoties niet hetgeen die ons de ervaring geven van het leven?
Uiteindelijk zullen wij dus moeten kiezen tussen hetgeen wat onze emoties (cq. hart) ons ingeeft en hetgeen ons verstand ingeeft. Maar wat is nou de weg naar geluk? Is dat hetgeen ons hart ons ingeeft of toch ons rationele gedachtengoed?

Als wij luisteren naar ons hart, dan zullen wij wellicht geluk vinden. Maar soms kan ons hart niet worden vertrouwd, soms zien wij de dingen niet zoals ze daadwerkelijk zijn. En dat zijn de momenten waarop wij moeten luisteren naar ons verstand. Ik denk dat de weg naar geluk een balans is tussen het maken van de keuze zoals deze wordt gegeven door ons hart en het maken van de keuze zoals deze wordt gegeven door ons verstand. Aldus besluiten wij met een uitspraak van Friedrich Nietzsche: zijn wij niet uiteindelijk allemaal - gelukzoekers in het leven?

Mensen, ik wens ieder een hele fijne dag toe! Het is weer een nieuwe week met nieuwe kansen. Grijp deze kansen ten volste, want je weet nooit wanneer de kans zich opnieuw zal voordoen.
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof, Halbe!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten