woensdag 18 juni 2014

Filosofisch intermezzo - Belastingheffingen voor een sterker land

The revenue which must defray, not only the expence of defending the society and of supporting the dignity of the chief magistrate, but all the other necessary expences of government, for which the constitution of the state has not provided any particular revenue, may be drawn, either, first, from some fund which peculiarly belongs to the sovereign or commonwealth, and which is independent of the revenue of the people; or, secondly, from the revenue of the people. [...]
The private revenue of individuals, it has been shewn in the first book of this inquiry, arises ultimately from three different sources; Rent, Profit, and Wages. Every tax must finally be paid from some one or other of those three different sorts of revenue, or from all of them indifferently.[...]
Before I enter upon the examination of particular taxes, it is necessary to premise the four following maxims with regard to taxes in general.
1. 'Equality'; the subjects of every state ought to contribute towards the support of the government, as nearly as possible, in proportion to their respective abilities. [...]
2. 'Certainty'; the tax which each individual is bound to pay ought to be certain, and not arbitrary. [...]
3. 'Convience of payment'; every tax ought to be levied at the time, or in the manner, in which it is most likely to be convient for the contributor to pay. [...]
4. 'Economy in collection'; every tax ought to be contrived as both to take out and to keep out of the pockets of the people as little as possible, over and above what it brings into the public treasury of the state.
Adam Smith - The Wealth of Nations,
pagina 1032 - 1044.

Laat ik deze essay eerst beginnen door te verwijzen naar een artikel dat ik had gelezen op de site van Oxfam Novib. De titel van dit artikel is eerlijke belasting, gelijke kansen en kan worden opgevat als een betoog tegen de huidige plannen van de overheid om het belastingstelsel te herzien op basis van het advies dat is opgesteld door de commissie van Dijkhuizen. Dit rapport is hier te lezen.
Zoals velen weten bevindt onze arbeidsmarkt zich in een diepgaande crisis als nasleep van de kredietcrisis en de recessie waarin op land zich verkeerde, maar waarvan op basis van het macro-economische rapport van 2014 dat is opgesteld door het CPB kan er worden gesteld dat de recessie hier in Nederland officieel voorbij is. Dan rest echter nog steeds het herstel van de arbeidsmarkt, die zich helaas achteraan de golf van de economische conjunctuur bevindt. Een bedrijf dat personeel in dienst gaat nemen, moet zich eerst hebben bevestigd van een optimale financiële positie binnen zijn sector. Dit gaat eveneens gepaard met de koopkracht van producten die een bedrijf aanbiedt en andere bedrijfskundige aspecten, waar ik hier niet verder op in ga.

Echter las ik een paar dagen geleden een ander artikel op de website van de correspondent getiteld waarom een uitdijende overheid geen ziekte maar een zegen is, waarin betoogt wordt voor een groeiende overheid met diens 'verborgen baten' in de vorm van maatschappelijke systemen zoals zorg, onderwijs en sociale zekerheden en de gevaren die bestaan in 'de vrije markten' met diens 'verborgen kosten' in de vorm van marketing, banken en massaconsumptie (waarmee wij eveneens ons milieu vernietigen zoals ik in mijn essay heb betoogt over de naderende klimaatverandering).
Noem het gerust een kritisch betoog t.a.v. het liberalisme, danwel een ongecontroleerde kapitalisme, ik noem het enkel een noodzakelijke constatering ter vergroting van het bewustzijn van kapitalistische systemen.
De opkomst van een liberale partij zoals de VVD is kenmerkend voor het ogenschijnlijk groeiend belang van het individu. Wij worden als maatschappij steeds minder bereid om te betalen voor een ander, want het idee is dat de ander hier misbruik van maakt. Persoonlijk vind ik dit een verschrikkelijk negatief sentiment dat louter wordt voortgebracht door angst; angst dat de zuurverdiende centen die een individu heeft verdiend wordt weggegeven aan een luiaard die de waarde van geld miskent en het belang van arbeid niet inziet.
Wat mensen niet inzien, is dat er kwaliteiten vereist zijn om arbeid te kunnen verrichten. Kwaliteiten die een persoon moet leren. Ons onderwijsstelstel is zo ingericht dat per vakgebied mensen worden opgeleid met de basale vaardigheden cq. competenties om deze uiteindelijk in een werksituatie ten uitvoer te kunnen brengen. En de verschillende niveau's dragen bij aan de ontwikkeling van een complexe kenniseconomie vanuit het pragmatisch standpunt dat iemand met een MBO-opleiding voldoende theoretische kennis heeft opgedaan om de assistent te worden van iemand met een universitaire opleiding. Het onderwijsparadigma is leidend voor de inrichting van onze arbeidsmarkt. Werkgevers zoeken werknemers primair op basis van onderwijsniveau, omdat dit een indicatie is van de onderliggende competenties en kennis die het individu bezit.

Belastingen zijn de primaire methode om dit onderwijs te kunnen bekostigen. Net zoals ik had geschreven in de inleiding, de vier hoofdthema's zijn leidend voor de ontwikkeling van een natie. Een land waarbij de inrichting van het belastingstelsel niet is toegespitst op deze hoofdthema's, zal nooit dezelfde welvaart kunnen hebben als een westers land, waarin doorgaans de belastingen zijn ingericht volgens deze hoofdthema's.
Toch is er sprake van een groeiende welvaartsongelijkheid in de westerse wereld, als gevolg van de globale recessie en de crisis op nationale arbeidsmarkten. Dankzij de invoering van het kapitalisme wordt de inkomsten van het land (BBP/BNP) bepaald door de inkomsten van het individu. Hierdoor zijn overheden huiverig om belasting te heffen op mensen met hogere inkomens, ook al is dit strijdig met het primaire punt uit de inleiding 'equality'. Het is een triest feit dat wij de rijkste families van ons land mogen bedanken voor alle bijdragen die zij hebben geleverd aan de totstandkoming van de welvaart van ons land, terwijl zij hun vermogen zien groeien zien mensen in de middenklassen hun vermogen dalen op het moment dat zij hun primaire inkomsten uit arbeid kwijtraken.
Helaas is dit nog altijd een groeiend probleem, dat ik bijna als een ethisch probleem zou willen benoemen.
Acht dagen geleden kondigde ABM Amro aan dat zij genoodzaakt zijn om personeel te ontslaan, vanwege veranderingen in de bedrijfsvoering waardoor mensen met bepaalde vaardigheden niet meer werkzaam kunnen zijn. Dit is geheel rationeel verantwoord; de arbeidsmarkt wordt steeds dynamischer, dus is het in het belang van het individu om telkens nieuwe vaardigheden te leren dat het individu in staat stelt om mee te gaan met veranderingen binnen de bedrijfsvoering.
Hoe bizar danwel immoreel is het wel niet om vandaag te lezen dat topmanagers een salarisverhoging van 20% hebben gekregen. Het enige argument dat kan worden gegeven is:
Je moet concurrerend belonen, anders hol je je bank uit. Het is onvermijdelijk.
Ik moet bekennen dat ik het erg jammer vind dat ik nu geen rekening open heb staan bij hun. Ik had met alle plezier mijn rekening opgeheven en overgestapt naar een concurrent onder het mom van 'ik ben het niet eens met jullie bonusbeleid'. In feite is hier enkel sprake van een verkapte vorm van bonussen en wordt dit beleid enkel op morele wijze goed gepraat op basis van redenaties die overigens volstrekt legaal zijn binnen de vrije markt.
Los van het financiële drama die individuen ervaren die momenteel werkzaam zijn bij ABN Amro en die binnen niet al te lange tijd werkloos zullen worden, wordt het naar mijn idee tijd dat wij als maatschappij op een andere manier gaan kijken naar ons inkomen. Geld is een noodzakelijk kwaad; het is een universeel ruilmiddel dat ons de mogelijkheid biedt om ons eigen leven in te richten. Het geeft ons vrijheid om de mens te zijn die wij willen worden en dát maakt een mens gelukkig in de breedste zin van het woord. Het idee van de overheid om het belastingstelsel te herzien en op die manier de arbeidsmarkt nieuwe stimulans te geven is bewonderenswaardig, maar helaas wordt er direct negatief gekeken naar het plan om meer belasting te heffen op topinkomens zoals te lezen is in dit artikel. Er bestaat namelijk angst voor belastingvlucht!
Het gevolg van hogere belastingen voor de rijken is juist dat de armen armer worden. Want er treedt belastingvlucht op, het leidt tot minder bedrijfsinvesteringen en dus tot verlies aan werk.
Een nadelig gevolg van de globalisering en de globaliserende economie is het gemak waarmee vermogen dat bij een bank staat uit een natie kan worden overgemaakt naar een bank in een andere natie, waardoor de belastingdienst noodzakelijke inkomsten misloopt. Alweer is dit een redenatie dat geheel verantwoord is binnen het 'vrije markt'-denken. Adam Smith was een moraalfilosoof die met zijn werk een toekomstvisie zag waarin naties hun welvaart konden zien groeien, zodat een samenleving zich kon ontwikkelen. Helaas is zijn idee verkracht door het liberale denken, waarin het menselijk element is verwordt tot een 'commodity', een product waaraan iemand geld kan verdienen. Zo probeert men ook de gezondheidszorg te liberaliseren, waardoor bestuurders enorme hoeveelheden geld verdienen op basis van het kreperen van een medemens.
Ik ben voor een herstructurering van de gezondheidszorg. Als het efficiënter kan met behoud van kwaliteit plus uiteraard het waarborgen van arbo-regels zodat werknemers niet binnen de kortste keren thuis komen te zitten met een burn-out, dan beschouw ik dit als een rechtvaardiging om een fundamentele verandering door te voeren in de bedrijfsvoering van een zorginstelling. Vanuit deze optiek beschouwd mag een zorginstelling worden geclassificeerd onder de noemer 'bedrijf' en mogen processen in de zorgtechnische zin van het woord binnen het bedrijf worden gedefinieerd als zijnde bedrijfsvoering.
Het belangrijkste uitgangspunt moet echter nog altijd de mens zijn. En deze mens heeft een zorgvraag die op een deugdelijke wijze moet worden behandeld.
Uiteraard kunnen wetenschappelijke inzichten direct worden toegepast, mits het bewezen is dat de algehele zorg die een patiënt krijgt effectiever is, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de zorg die gewaarborgd werd met de originele methodiek van zorg.

Het vrije markt denken heeft een bepaald rationeel fundament waarmee effectiviteit het uitgangspunt is. Effectiviteit bespaard geld waarmee weer andere producten kunnen worden gekocht, zodat een organisatie kan groeien. Dit is geheel in de lijn van het originele kapitalisme. Helaas veroorzaak het tevens gierigheid. Men eigent zichzelf het recht toe op een substantiële beloning vanwege de groei danwel bepaalde resultaten van de organisatie die het heeft behaald onder de leiding van dat individu. De beloning an sich mag zeker substantieel zijn, maar het moet ook proportioneel zijn. En op dit punt gaat het tegenwoordig vaak mis en kan men klaarblijkelijk niet begrijpen dat een ogenschijnlijke proportionele beloning vanuit het oogpunt van een ander disproportioneel en dus immoreel is.
Het verhogen van belastingen zijn hét universeel middel zijn om gelijkwaardigheid tussen mensen te garanderen. Ik ben niet voor een socialisme en al helemaal niet voor een communistisch model. Een individu moet rechtmatig worden beloond, of dit nou vanuit een sociale zekerheid is als tijdelijk middel of dat er sprake is van beloning uit arbeid, het belonen van mensen is een psychische stimulans voor diens besteding van tijd. Als de overheid het belastingstelsel écht fundamenteel wilt veranderen, dan zal men het lef moeten hebben om ook mensen met hoge inkomens zwaarder te belasten, eventueel door invoering van een 4e belastingschijf. Let op het nuance verschil: inkomen en niet vermogen. Op de lange termijn resulteert dit in egalisering van vermogen, waarmee de hogere klassen kleiner wordt en de middenklasse groeit. Dit stimuleert mensen om zichzelf te blijven ontwikkelen en te streven naar een hoger inkomen, maar tegelijk wordt het individu zwaarder belast, waarmee de staat ook voorzien wordt van meer inkomen zodat het meer kan investeren in maatschappelijke voorzieningen zoals zorg, onderwijs en sociale zekerheden.

Mijn vrienden, dank voor het lezen van dit lange schrijven! Ik stel voor dat wij allen een brief gaan opstellen en deze gaan opsturen naar Minister Asscher en een kopie aan Minister Rutte. Het wordt tijd voor een bewustwording van het belang van belastingen en nivellering van de topinkomens van ons land!
Een dikke knuffel van jullie semi-filosoof en wereldverbeteraar, Halbe!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten